O gece, V.Van Gogh hiç de istemeden kaldığı odasının daracık penceresinden yıldızlarla dolu gökyüzünü saatlerce seyredip uzak evrenleri ve uzak yıldızları hayal etmeseydi belki de bugün büyük bir ilgiyle ve hayranlıkla takip edilen dünyanın en ilham verici sanat eserlerinden birisi olarak kabul edilen “The Starry Night/Yıldızlı Geceler” tablosundan mahrum kalacaktık.

The Starry Night /Yıldızlı Geceler” tablosunun sadece sanatsal bir başyapıt olduğunu söylemenin yanlış olacağını düşünüyorum zira tüm zamanlara hitap eden bu dahiyane eserin sanat ile bilimin aynı potada eritildiği ortak bir “hayal gücü evrenini” temsil ettiğini söyleyebiliriz. Şöyle ki; 2004 yılında NASA tarafından “Hubble Uzay Teleskopu” kullanılarak gerçekleştirilen gökyüzü ve uzay gözlemleri sonucunda, uzak yıldızların sürekli hareket halinde dönen gaz ve toz bulutlarıyla çevrelendiği sonucuna varıldı, bilim dünyasında bir ilk olarak kabul edilen bu gaz ve toz bulutlarının görüntülerinin ve hareketliliklerinin 1889 yılında yane bundan tam 134 yıl önce; V.Gogh’un yorgun fırça darbeleriyle tuale yansıttığı düşsel bir eser olan “Yıldızılı Geceler” tablosunda yer alan “yıldız” imgeleriyle birebir benzerlik gösterdiğinin anlaşılması sadece sanatseverler değil tüm bilim çevrelerince hayretle ve hayranlıkla karşılanmıştır.
V.Gogh’un diğer eserleri incelendiğinde ;”hareket” ve “ışığın” doğaya ait sırlarının matematiksel karşılığı olarak kabul edilen “akışkanlar dinamiği” ve “türbülans” kavramlarını yansıtan insan aklının ve hayal gücünün sınırlarını sonuna kadar zorlayan uçsuz bucaksız bir “gerçek üstü” evren bizi beklemektedir..

Hayal Gücü, Snowcrash ve Metaverse

Rop Hopkins’in 2020 yılında piyasaya sürülen “Olandan Olasıya “isimli kitabında ,”sürdürülebilirlik” kavramının en önemli dinamiğinin “hayal gücü” olduğundan bahsediyor, daha sürdürülebilir bir gelecek için hayal gücünün ve yaratıcılığın elzem olduğunu etkili örneklerle ve alıntılarla okuyuculara anlatmaya çalışıyor ve dünyamızda yaşanan bir çok maddi ve manevi sorunların nedeninin hayal gücüne eskisi kadar değer atfetmemizden kaynaklandığını savunuyor, çok da haksız sayılmaz..

Hopkins’in kitabındaki savunduğu savının şu örnekle doğrulayabiliriz; gerçekliğin ve hayalin sanal kurgularla ile birleştirildiği ,tüm dijital dünyaların kurgusal evreni sayılan “Metavarse” kavramı, 1990’lı yıllarda hayal edilmeye başlanmış, o yıllardaki bilim kurgu romanlarının satır aralarında geçen ve yine o dönemlerde pek de anlaşılmayan bir kavramdan öteye geçememişti.1992 yılında Neal Stephenson’un “ Snow Crash” adlı romanında yer alan bir kelime olarak insanoğlunun lügatına ilk defa girdi “Metaverse”; üç boyutlu sanal karakterler ile iletişime geçen insanların hikayesinin anlatıldığı romanda yazarın hayal gücünün sınırlarını sonuna kadar zorladığını şahit oluyoruz. Bu gerçek üstü evrenlerin tümünün aslında insanoğlunun “hayal dünyasının” başrolde olduğu güçlü bir kurgudan başka bir şey olmadığını düşünüyorum, tıpkı Van Gogh’un dijital evrenini yansıttığı “Yıldızlı Geceler” tablosundaki uzak yıldızlar ve uzak evrenler hayali gibi..
1989 yılında kısa adı ”Cern”olarak bilinen “Avrupa Nükleer Araştırma” merkezinde Timothy Berners Lee adında genç bir mühendis çalıştığı şirketin alışveriş ağını yazdığı kodlar ve kurallar ile geliştirerek bugün World Wide Web diye bilinen(web1)sanal dünyanın kapılarını biz insanoğluna bir daha kapanmamak üzere (en azından çok uzun bir süre) açmıştı. Sonraki yıllarda “Sürdürülebilir dijital gelişim” hedefinin peşinden büyük bir karalılıkla koşan insanoğlunun yeni evrenler keşfetme motivasyonunun bir sonucu olarak da önce iki boyutlu sanal kurgular, sonrasında ise üç boyutlu sanal dünyalar gündemimize yer aldı, şimdilerde ise karşımızda üç boyutlu kurgusal bir hayal evreni var ;bu yeni dijital hayalin adı hepimizin bildiği gibi “Metaverse”…

Tanım olarak Metaverse

Dijital kurgular ile gerçek ve hayalin birleştirilmesi (VR) ve dijital tabanlı üretilen ses, görüntü, grafik ve GPS verileriyle zenginleştirilerek oluşturulan canlı veya dolaylı fiziksel görünümlerin toplamı olan gerçekliğin bilgisayar tarafından değiştirilmesi ve arttırılması (AR) kavramları ve son dönemlerde blockchain teknolojilerinin eklenmesiyle de tüm sanal dünyaların birleştirildiği kurgusal bir evren olarak tanımlanıyor Metaverse ;daha kısa ve başka bir tanımlama ise; gerçek ve hayalin iç içe geçtiği/ eş zamanlı deneyimlendiği yeni bir “sanal gerçeklik evreni”…

Gelin bu “hayal evreninde” son yıllarda neler yaşanıyor kısaca göz atalım;

Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg 10 milyar dolarlık Metaverse yatırımı yanı sıra Facebook ismini “Meta” olarak değiştirdiğini biliyoruz.

Teknoloji şirketlerinin“uzak evren” arayışlarında yapılan yatırımlar ;Microsoft’un yanı sıra Epic Games, Roblox ve Ndvida gibi yeni nesil teknoloji devleri de uzun bir süredir metaverse için çalışmalar sürdürüyorlar.
Epic Games 2021 yılı başında sadece Metaverse alanındaki çalışmalar için 1 milyar dolara yakın yatırım yaptığını duyurdu.
Fortnite oyun platformunda rapçi Travis Scott tarafından verilen ve yoğun ilgi gören konser sadece 9 dakika sürdü ve 20 milyon dolarlık hasılat rekoru kırıldı.

Ankara Üniversitesi İbni Sina Hastanesi’nin beyin cerrahları tarafından, ‘metaverse’ teknolojisi ile görüntüleme yapılarak beyin ameliyatı gerçekleştirildi, ameliyat sürelerini azaltan metaverse teknolojisi sayesinde doktorlar beynin çıplak gözle görülemeyen bölgelerini sanal gerçeklik gözlükleriyle (VR) 3 boyutlu olarak inceleyerek ameliyatı başarılı bir şekilde tamamladılar.

Metaverse, Sigorta Sektörü ve Sürdürülebilirlik;

Uzun yıllardır içinde yer aldığım ve hizmet vermeye devam ettiğim Sigorta Sektörünün Metaverse ile etkileşimi konusuna, ayrı bir yazı konusu olsa da ,kısaca değinmek isterim;

Küresel çapta yapılan öngörülere göre 2027 yılında Artırılmış Gerçeklik (AR) ve Sanal Gerçeklik (VR) pazarı 115 milyar doları aşacağı belirtiliyor, bu öngörü tüm sektörlerde olduğu gibi Sigorta Sektörünün de gelecek günleri açısından “sürdürülebilirlik listesinin” başında dijital dönüşüm ,yapay zeka teknolojileri ve sanal etkileşimin başrolde olduğu” Metaverse” endüstrisinin olacağını söyleyebiliriz.

Fiziksel etkileşimin sanal etkileşme evrildiği, sanal da olsa sınırsız bir özgürlüğün yaşandığı metaverse düzleminde aslında her şey veriler ile anlam buluyor. Kripto para uygulamaları, sanal oyunlar içinde kullanılan dijital gereçler, dijital emlaklar,nft tabanlı sanat eserleri, avatarlar, dijital ikizlerimiz, sanal kontratlar ve daha nice merkeziyetsiz dijital tabanlı teknolojiler hiç şüphesiz beraberinde akan sınırsız “meta veriler” ve getireceği yeni nesil sanal risklere karşı belki de “Siber Güvenlik Sigortaları” olarak halihazırda sigortacılık literatüründe yer alan ürünlerin; Metaverse tabanlı dijital risklere karşı yeni nesil sanal risk teminatları ve dijital iş yapış modelleri ile yeni versiyon kimliğinin “Metaverse Sigortası” olarak karşımıza çıkacağını öngörebiliriz.

Van Gogh ile başladığım yazıma yine Van Gogh ve onun düşsel zekası ile bitirmenin doğru olacağını düşünüyorum ,günümüzden 134 yıl önce adı konulmamış bir “bilim kurguya” imza atan hayalperest ressamın gökyüzü, uzak yıldızlar ve başka gezegenler ile kurduğu bağ ve hayal dünyasının baş rolde olduğu gerçeküstü eserleri, günümüzde baş döndürücü bir hızla dijitalleşen çağımızın sanal evren tasarımları ve simülasyonları için özellikle gittikçe materyalist bir hayat tarzının egemen olduğu çağımızda, en az “bilgi” kavramı kadar “hayal gücünün” önemini ve değerini bizlere anlatmaktadır, tıpkı sanal ve arttırılmış gerçekliğin birleşimi olan “Metaverse “gibi…