Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), 2023 yılına dair küresel askerî harcamalarla ilgili raporunu açıkladı. Dünya çapında askerî harcamaların toplamı bir önceki yıla göre yüzde 6,8 artarak 2 trilyon 443 milyar dolara ulaştı. Böylece 2009’dan bu yana harcamalarda en keskin artış yaşanmış oldu.

Askerî harcamalarda Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 916 milyar dolarla başı çekerken tahminî verilere göre 296 milyar dolarla Çin ikinci ve 109 milyar dolarla Rusya üçüncü sırada yer aldı. Bu ülkeleri 83,6 milyar dolarla Hindistan ve 75,8 milyar dolarla Suudi Arabistan izledi.

Türkiye’nin harcamaları yüzde 37 arttı

Türkiye ise 15,8 milyar dolarlık harcamayla, 2022’ye göre bir sıra yükselerek dünya genelinde 22’nci sırada yer aldı. Türkiye’nin askerî harcamaları 2023’te 2022’ye göre yüzde 37, 2014-2023 arası dönemde de yüzde 59 artış gösterdi.

SIPRI raporuna göre Türkiye, 2023’te Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’sının (GSYİH) yüzde 1,5’ini askeri harcamalara ayırdı, Türkiye’nin harcamalarının küresel harcamalardaki payı ise yüzde 0,6 oldu.

Dünya genelinde yatırımların yarısından fazlası NATO’ya ait

NATO’ya üye 31 ülkenin 2023’teki askerî harcamaları ise 2022’ye göre yüzde 5,2 artarak 1 trilyon 341 milyar doları buldu. NATO ülkelerinin dünyadaki toplam harcamalarda payı yüzde 55 oldu. Rapor hazırlanırken İsveç’in üyeliği henüz gerçekleşmediğinden 32’nci üye İsveç’in verileri NATO kapsamında rapora yansıtılmadı.

NATO’daki toplam askerî harcamalarda ABD’nin payı yüzde 68 olurken AB’ye üye 27 ülkenin payı yüzde 28 ile son on yılın en yüksek oranına ulaştı.

NATO’ya üye ülkelerin GSYİH’larının yüzde 2’sini askeri harcamalara ayırması hedefine ise 31 üyeden 11’i ulaştı. NATO üyelerinin harcamalarının GSYİH’ya oranı ortalama yüzde 1,9 oldu. Sadece üç üye ülke; ABD, Türkiye ve Hırvatistan son on yılda bu oranı artırmadı. Türkiye’nin askeri harcamalarının GSYİH’sına oranı 2014’te yüzde 1,9 iken bu oran yüzde 0,4’lük düşüşle 2023’te yüzde 1,5 oldu.

Ukrayna’ya bir yılda 35 milyar dolarlık askerî yardım

Batılı ülkelerin harcamalarında Ukrayna’ya yapılan askerî yardımlar da rol oynadı. SIPRI’nin tahminlerine göre Ukrayna’ya 2023’te toplam 35 milyar dolarlık askerî yardım yapıldı, bu yardımın 25,4 milyar dolarlık kısmı ABD’den geldi.

Ortadoğu’da da askerî harcamalar son on yılın rekorunu kırdı. 2023’te askerî harcamalar yüzde 9’luk artışla 200 milyar doları buldu. Bu artışta bölgedeki en büyük üç müşteri; Suudi Arabistan, İsrail ve Türkiye’nin harcamaları etkili oldu. İsrail’in askerî harcamaları yüzde 24 artarak 27,5 milyar dolara ulaştı.