Tahterevalli. Borsa İstanbul için son birkaç haftayı tanımlayabilecek en güzel tabir gibi görünüyor. Aynı seans içerisinde yüzde 2-3 yükselişle açılıp iki defa devre kesebilecek kadar düşen, gün içinde önce yüzde 3-5 yukarı açıp, seans ortasında yüzde 4-5 aşağı düşüp, seans sonunda yüzde 4-5 yukarıda kapatan bir borsa için ne kadar farklı bir tanım bulunabilir ki. Fakat seansı anbean takip edenler, takasları, portföy hareketlerini yakından izleyenler için bir süre sonra bu gün içindeki yüzde 15’e varan dalgalanmalar da anlam kazanmaya başladı.

Elbette her dalgalanmanın veya sert kar realizasyonlarının bir bahanesi vardır. Geçen hafta siyaset bu bahaneler arasına girdi. Fakat satışların ardından alınan pozisyonlara bakılınca bunların sadece bir bahane olduğunu anlamak çok da uzun sürmedi.

Riskler bahane, yeni pozisyonlar şahane

Yani diğer her şey bahane, yeni pozisyonlar şahane sonucuna varan bir borsa türbülansı yaşadık. Şimdi gelin biraz olan bitene daha derinden bakalım. Borsadaki düşüşler sırasında özellikle birkaç yabancı aracı kurumun bazı BİST-30 hisse senetlerinde gelen satışları karşıladığını gördük. Çoğunlukla istatistiksel arbitraj özellikli, robot işlemlerin yoğun olduğu bazı aracı kurumlardan gelen satışların ise sert dalgalanmalarda başrolü oynadığı dikkat çekti.

Yatırımcıların fon tercihlerinde değişim

Buna paralel olan da zaten yatırım fonlarındaki hisse senedi pozisyonlarındaki değişimlerdi. Özellikle hisse senetlerinde uzun pozisyon açan yine istatistiksel arbitraj fonlarının bu pozisyonlarının beşte birine kadar gerilediği gözlerden kaçmadı. Genel itibariyle yatırımcıların, 2022’de enflasyon koruması konusunda rakipsiz kaldığı tartışma götürmez olan hisse senedi piyasasına alternatifler görmeye başladığını da yine fonların portföy değişimlerinde izledik. Hisse senedi yoğun veya hisse senedi portföyü yüksek serbest fonlarda satışa geçen yatırımcıların talep ettiği nakdi karşılayabilmek için fonların aynı oranda hisse satışı yapmasının piyasadaki satışları derinleştirdiğinin de altını çizelim. Buradan çıkan yatırımcıların hızla emtia, yabancı hisse fonları gibi fonlara dönüşünü de gördük.

Fakat bu düşüşleri derinleştiren satışlara karşılık, yeni pozisyon açan fonlar ve portföy gücü yüksek yatırımcıların gelen satışları Perşembe gününden itibaren aynı sertlikte karşılaması da endeksteki düzeltmeyi en azından şimdilik stabil bir noktaya taşımış görünüyor.

RİSKLERİN ARTACAĞI GÜNLER

Son alımlarda özellikle endeks üzerinde ağırlığı yüksek BİST-30 ve yavaş yavaş gündemimize girecek olan 2022 son çeyrek bilançolarında beklentisi yüksek hisse senedine geçişler çarpıcı şekilde öne çıktı. Ve daha da ötesinde özellikle mayıs ayına odaklı temettü beklentili hisselerde yeni pozisyon alımlarını net şekilde görmeye başladık. Bu da artık bilanço gündemine girdiğimiz anlamına geliyor. İşte bu nokta çok ama çok kritik. Çünkü 2022’deki yüksek karlılık ve yüksek ciro büyümesi dönemi birçok sektörde dördüncü çeyrek bilançolarıyla sona erecek. Ve hemen arkasından da yatırımcının çok dikkatli olması gereken günler başlayacak. Çünkü yüksek baz etkisi nedeniyle 2023’ün ilk çeyrek bilançolarında muhtemelen çok sayıda şirketin aynı cirolara ve kârlılıklara ulaşamayacağını göreceğiz. Bu da hisse portföylerinde değişimler anlamına gelecek. Üstelik 2023 ilk çeyrek bilançolarına yönelik beklentilerin satın alınması ve satılması tam da seçim sürecine denk geliyor. Yine risk yaratan bir diğer nokta da altın ve gümüş gibi emtialarda ve mevduat faizlerinde yaşanabilecek güçlü yükselişlerin borsadan çıkışları tetikleme olasılığı. İlerleyen günlerde bu nedenle endekse bel bağlamaktan uzak durup, hisse senetleriyle ilgili analiz raporlarını en ince ayrıntısına kadar inceleyip hisse bazlı seçimlerle uzun vadeli planlar yapmak, borsada bu yıl acı çekmemenin tek yolu gibi görünüyor. Barış Erkaya/Ekonomi Gazetesi