DİSK’in çalışmalarına göre, 2022 itibarıyla Türkiye’de 10 milyonu aşkın sigortalı çalışan var. Muhalefet partilerinin temsilcilerinin iddialarına göre ise özel sektördeki asgari ücretli oranı yüzde 47’yi buldu. Çalışan kesiminin yıllardır şikayetçi olduğu asgari ücrette yığılma, piyasada maaşların tabanda sıkıştırılması sorunu, asgari ücretteki son iyileştirmelerle birlikte daha da büyüme sinyalleri veriyor.

‘Toplumsal talep gerekir’

Hacattepe Üniversitesi İşletme Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kılıç, Milliyet’e yaptığı değerlendirmede, “Yeni asgari ücret ile en düşük ve en yüksek ücretler arasındaki fark kapandı. Asgari ücrete bu kadar odaklanılması bile tartışmalarda bir sorun olduğunu gösteriyor” dedi. Kılıç şöyle devam etti:

“Topyekün toplumsal bir talep gerekir çözüm için. Çünkü işletmeler iyi durumda ve bunu paylaşmıyor değil. İşletmeler iyi olacak ki çalışana yansısın. Hükümetin son düzenlemelerle ücret sorununu çözdüğüne inandığını düşünüyorum. Bu zamlar hiç yapılmamasından iyidir ama sorun, satın alma gücünde. Satın alma gücünde net iyileşme olmazsa bu sorun büyür.”

En düşük memur maaşı 9140 TL

Özel sektörde çalışanların çoğu, özellikle yapılan son ara artışla ‘asgari ücretli’ olmuşken kamu tarafında ücretlerin görece yüksek ve dengeli seyrettiği görülüyor. Maaş artışlarının, toplu görüşmelerle enflasyon ve bu orana ek refah payı hesabıyla yapıldığı kamuda, temmuz itibarıyla en düşük memur maaşı 9 bin 140 lira düzeyinde. Özel sektörde özellikle beyaz yakalı çalışanların büyük bölümü, ücretlerinin, en düşük memur maaşının altında kaldığını, sadece bu durumun bile ara artışın gerekliliğini ortaya koyduğunu dile getiriyor.

Akademiye göre, ‘siyaset ücreti’

Asgari ücretin belirlenme süreci akademik çalışmalara da konu oluyor. Bursa Uludağ Üniversitesi’nden Betül Uzunoğlu, çalışmasında, asgari ücret politikasının son dönemdeki seyrini şöyle tarif etti: “Asgari ücretin yoksulluk sınırının altında kalması, yaşamını asgari ücretle idame ettiren kesimlerin insan onuruna yakışır bir hayat seviyesi yakalayamamasına neden olmaktadır. Çalışma ayrıca Türkiye’de asgari ücretin belirlenmesinde siyasi faktörlerin ağır bastığını ve bunun sonucunda asgari ücretin ‘siyaset ücreti’ haline geldiğini ortaya koymaktadır.”