Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Eroldu, yerli otomotiv sanayisinin 2022’de sergilediği performansı değerlendirirken, sektörün gelecek beklentileri ile ilgili konuştu.

Kalkınmanın 5 tane temel unsuru olduğunu kaydeden Eroldu, bunları ise yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazla yoluyla büyüme olarak sıralayarak, otomotiv sanayinin ekonomi üzerindeki etkilerini masaya yatırdı.

Yatırım konusunda, otomotiv sanayisinin dönüşüm sürecinde olduğunu kaydeden Eroldu, “Bu dönüşümün gerekliliklerini yerine getirmek yolunda 2022 yılında önemli yatırım kararları açıklandı. Bunların toplamı 2.5 milyar euronun üzerinde. Ayrıca, 2022 yılında 1 milyar dolara yaklaşan bir yatırım harcaması gerçekleşti. Bu da hem sanayi hem de ülke açısından son derece pozitif bir gelişme. Bu kararlar, istihdamda da etkisini gösteriyor. 2022 yılında, otomotiv sanayinde yüzde 9’luk bir istihdam artışı gerçekleşti. Toplam çalışan sayımız 56 bin 700’e geldi” dedi.

‘ÇİP KRİZİ TRAKTÖRÜ VURDU’

Otomotiv üretimine de değinen Cengiz Eroldu, “2022’nin ilk 6 ayında bir önceki senenin altında bir performansımız varken ikinci 6’ncı ayında geçen senenin üstünde bir performans gösterdik, yıl toplamında da yüzde 6’lık bir üretim artışımız var. Bu artışın, çip krizleri, malzeme tedarikinde yaşanan sorunlara rağmen yaşanması önemli bir başarıdır. Üretim artışıyla beraber kapasite kullanım oranlarımızda da artış söz konusu. Hafif araçlarda ağırlıklı olarak 2021 yılında yüzde 64 olan kapasite kullanım oranı 2022 yılında yüzde 70’e yükseldi. Traktör iş kolunda çip krizi sebebiyle bir miktar kapasite düşüşü görüyoruz. Fakat onun dışında ağır vasıta ve otobüste kapasite oranı arttı. 2021’e göre yüzde 5’lik bir kapasite kullanım artış oranı gerçekleşti” bilgilerini verdi.

Eroldu, 2023’te hem ihracatta hem de üretimde yüzde 10 artış öngördüklerini de kaydetti.

Öte yandan, ihracatta 16 yıldır sürdürülen liderliği kaptıran otomotiv sanayisinin, ihracat değerlerine dikkat çeken Eroldu, “Önemli olan katma değerli ihracat. Türkiye’nin ihracat ortalaması 1.44 dolar/kg. Otomotivinki ise 7.02 dolar/kg. Aslında Türkiye’nin çok üzerinde bir ihracat katma değeri yaratma potansiyelimiz ve gücümüz var” dedi.

‘ALTYAPI ELEKTRİKLİ OTOMOBİLLERE UYGUN HALE GETİRİLMELİ’

OSD Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Eroldu, 2023 yılında da otomotiv yatırımlarının devam edeceğini de belirtti.

Avrupa Birliği’nin karbon emisyonunu sıfırlama yönünde aldığı kararları hatırlatan Eroldu, “Türkiye otomotiv sanayinde en büyük ihracat pazarı Avrupa olduğu için buna uyma zorunluluğu var, bu bir tercih değil artık bir zorunluluk. Dolayısıyla gündemin önemli konularından bir tanesi, alternatif yakıtlı araçların üretiminin Türkiye’de artırılması” dedi.

Rekabetçilik anlamında batarya yatırımlarının Türkiye’de yapılmasının önemine de işaret eden Eroldu, “Şarj ve dolum altyapısının sayısının yeterli hale gelmesi lazım fakat bir yandan yalnızca hafif araçların değil aslında ağır araçları da kapsayan bir şarj altyapısına ihtiyacımız var. Türkiye’deki soket sayısı konusunda daha yapılması gereken yatırımlar var. Türkiye’deki toplam soket sayısı mevcutta 4 bin adet seviyesinde. 2022’de Türkiye’de 7 bin 500 elektrikli araç satışı gerçekleşti ve toplam park 12 bine geldi. 2023’te Togg’un satışlarına başlamasıyla bu 12 binlik park rakamının çok daha yukarılara gitmesini bekliyoruz. Türkiye’nin hedefi 2025 yılında yüzde 10’luk elektrikli araç pazar payına ulaşmak. Elektrikli araç parkının 2025 yılında 400 binli adetlere çıkması bekleniyor. Türkiye’deki altyapının buna uygun hale getirilmesi lazım” dedi.

‘TEDARİK ZİNCİRİ İLE KATMA DEĞERİ KORUMALIYIZ’

2022 yılında otomotiv sanayisinin yurtdışına göre önemli bir rekabet kaybına uğradığını da anlatan OSD Başkanı Eroldu, “Kur-enflasyon makaslarının bu kadar olumsuz yönde açılması ihracatçılar için bir rekabet kaybına yol açtı. Enflasyonun artması Avrupa’da ise bir talep düşüklüğüne yol açıyor. Bu talep düşüklüğü aslında bir kapasite boşluğu yaratıyor. Avrupa’nın merkezindeki tesislere göre bu rekabet kaybımıza rağmen hala otomotiv olarak rekabetçiyiz” ifadelerini kullandı.

Eroldu, otomobillerdeki teknolojik dönüşüme de atıfta bulunarak, “Otomobilin içindeki geleneksel parçaların payı azalıyor. Dolayısıyla biz o tedarik zincirini doğru bir şekilde kuramazsak o zaman Türkiye’nin yarattığı katma değerin etkisi azalacak. Artık her aracın yüzde 60’ı, yüzde 70’i bundan sonra software ve elektrifikasyon parçalarından bir araya gelecekse, üreticiler için ha en pahalı ülke Avusturya’da yapmışsınız ha Türkiye’de yapmışsınız bir fark yok. Lojistik ve müşteriye hızlı cevap verme, stoku düşürme daha önemli hale geldi” uyarısında bulundu.

‘İÇ PAZARI BÜYÜTEN UYGULAMALAR ÖNEMLİ’

Avrupa pazarlarında talebin düşüyor olmasının yerli sanayi açısından bir tehdit olduğunu da kaydeden Eroldu, böyle dönemlerde iç pazarın daha önemli hale geldiğini bildirdi.

Eroldu, “Avrupa’da bir risk varsa bunu Türkiye ile dengelemek gerekli. Önemli olan şimdi Türk otomotiv sanayinin kapasite kullanımını çok fazla düşürmemek. Önümüzü daha iyi görmek istiyoruz. Dolayısıyla talebin düştüğü anlarda da bizim gündemimizde bu talebi yeniden yukarı çıkaracak önlemler olması lazım” dedi.

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD) Aralık ayında iç pazarı büyütmek için açıkladığı ÖTV’yi 10 yılda sıfırlama önerisi hakkında da görüşlerini açıklayan OSD Başkanı Eroldu, “Türkiye’de ciddi bir otomotiv sanayi var. Türkiye’deki vergi politikalarının Türkiye otomotiv sanayini desteklemesi lazım ki, şu ana kadar da zaten benzer bir görüntü üç aşağı beş yukarı var. Bizim için ÖTV matrahının kaç olduğundan çok dış ticaret dengesini bozmadan Türkiye pazarını büyüten vergi uygulamaları önemli. Bizim OSD olarak isteğimiz ve beklentimiz bu. Uygulamanın nasıl olacağı siyasi bir görüş sonuçta. O politikaları biz belirlemiyoruz” ifadelerini kullandı.

Cengiz Eroldu, Türk otomotiv sanayisinin en önemli ihraç pazarı Avrupa’nın küçülme işaretleri vermesinin, yeni ihraç pazarları arayışına yol açtığına da değinerek, “Bizim en büyük potansiyelimiz Rusya. İran da bir diğer potansiyel. Fakat ikisi de oyun dışında. Afrika ülkeleri, Ortadoğu gibi pazarlar önemli. Oralara girip penetrasyonumuzu artırmaya çalışıyoruz. Avrupa Euro 7’ye doğru farklı teknolojilere geçince, o teknolojilere ihtiyacı olmayan pazarlara farklı teknolojiler lazım. Orada bize farklı fırsatlar çıkabilir diye düşünüyoruz. Çünkü oralarda büyüme potansiyeli var. Ayrıca, Türkiye pazarı bizim yatırım fizibilitemiz açısından önemli. Yatırım çekmenin bir yolu da pazardır. Bizim genç nüfusumuz da belli bir potansiyelimiz var. Dolayısıyla o açıdan pazarın büyütülmesi önemli” dedi. Yiğitcan Yıldız/Habertürk