EKONOMİMANSET.COM/Yağmur Ertürk

Ayşe Kösebay, AEK Pay Senedi şirketinin kurucusu. İlk ve ortaöğrenimini Almanya’da tamamladı. İstanbul Üniversitesi İngilizce Ekonomi Bölümü’nden mezun olduktan sonra Yeditepe Üniversitesi’nde İşletme Yüksek Lisansı (MBA) yaptı.

1992 yılından itibaren kendi deyimiyle “basım” sektörünün içerisinde. Bir yandan ekonomi/işletme eğitimi alırken diğer taraftan da basım dünyasının farklı departmanlarında çalıştı. Yardımcı işçilikten genel müdürlüğe kadar sektörün tüm kademelerinde görev aldığını söyleyen Ayşe Kösebay, kartvizitten pay senedine; faaliyet raporundan, çek defteri basımına kadar özel bilgi-denetim gerektiren işleri yürüttüğünü ve yönettiğini söylüyor. Ekonomimanset.com olarak Ayşe Kösebay’a AEK Pay Senedi’nin neler yaptığını sorduk.

AEK Pay Senedi’nin faaliyet alanı nedir?

Yerli, yabancı pek çok bankaya A’dan Z’ye kadar tüm hizmetler verilirken yönetici olarak işimin başında oldum. Çalışırken işletme yüksek lisansımı da bitirdim. Yurt dışında basım dünyasına yön veren, adeta sektörün uzun farı niteliğindeki pek çok fuara katılıp “baskı öncesi–sırası–sonrası çalışmaları”, “güvenlikli baskı” başlıklı pek çok sempozyumda, deneyim/yenilikler bilgi alışverişinin tam ortasında oldum.

AEK Pay Senedi, tek işi pay senedi basmak olan ve pay senedinin vergisel boyutuna ilişkin danışmanlık hizmeti veren bir kuruluştur. Anonim şirketlerde pay, diğer adıyla hisse senedi bastırmak birtakım vergi avantajları sağlar. Bizler bu vergi avantajlarıyla ilgili anonim şirket ortaklarını bilgilendirmek ve onları bu avantajlardan faydalandırmak istiyoruz.

Pay senedi bastırmanın anonim şirket ortakları için sağladığı vergi avantajlarını biraz daha açar mısınız?

A.Ş. ortakları, hisse senetlerini edindiği tarihten 2 yıl sonra devrederse, değer artışı vergisi de, KDV de ödemez. (Gelir Vergisi Kanunu mük. md.80/1, KDV Kanunu mad.17.4 G bendi)

Bu tarifi zor vergi avantajlarından yararlanmanın tek yolu nama ya da hamiline yazılı pay senedi bastırmaktır. Diğer yandan anonim şirketler için hamiline ya da nama yazılı pay senedi bastırmak belirli güvenlik şartlarına (TTK 487.mad.) bağlı olarak üretilmesi yasal zorunluluktur.

Şirket olarak hamiline ya da nama yazılı pay senedi mi bastırıyorsunuz?

Hisse senedi basımında son teknolojileri kullanıyoruz.
Hisse senetlerinin sahtecilere karşı korunabilmesi için yeni nesil güvenlik önlemleri uyguluyoruz.
Hisse senedini şirketimiz için özel üretilen filigranlı kağıda basıyoruz.
Hisse senedi işi ile ilgilenen arkadaşlarımız, mevzuatı sıkı takip eden ve deneyimli insanlardan oluşuyor.

Hamiline ya da nama yazılı pay senetlerinin bastırılması hangi koşullarda zorunludur, bu konuyu ayrıntılı olarak açıklayabilir misiniz?

Anonim şirketlerde hamiline yazılı hisse senedi basımı, süreye bağlı bir zorunluluğa tabidir. Anonim şirketlerde nama yazılı hisse senedi basımı ise talebe dayalı bir zorunluluktur.

Şöyle ki, payların hamiline yazılı olması halinde, bu payların bedellerinin tamamen ödendiği tarihten itibaren üç ay içinde hamiline yazılı pay senetlerinin bastırılıp ortaklara dağıtılması gerekir. Buradaki süre, hamiline payların bedellerinin tamamen ödenmesi ile başlar ve üç ay içerisinde tamamlanır. (6102 sayılı TTK Mad.486 )

Nama yazılı pay senedi bastırma zorunluluğunun doğması içinse, azlığın istemde bulunması gerekir. Azlıktan kasıt, şirket sermayesinin en az onda birine sahip olan ortak veya ortaklardır. Azlığın istemesi üzerine zorunluluk doğar ve nama yazılı payların tamamı senede bağlanıp sahiplerine dağıtılır. https://aekpaysenedi.com/anonim-sirketlerde-pay-senetleri-turleri-ve-basim-sureci/

Basımı zorunlu olan hamiline yazılı pay senetleriyle ilgili olarak MKK bildirimi ve HPKS kaydı terimlerini sıkça duyuyoruz. Bu konuda bilgi verebilir misiniz?

HPKS kayıt ve işlemleri, 2021 yılında ticari hayatımıza girmiş bir düzenlemedir. 2020 yılı sonunda kabul edilen 7262 sayılı Kanun ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) hamiline yazılı pay senetlerine dair hükümlerinde köklü düzenlemeler yapılmıştır. Artık anonim şirketlerin; senede bağlanacak hamiline yazılı payları ve bunların sahiplerine dair bilgileri, kısa adı MKK olan Merkezi Kayıt Kuruluşu’na bildirmesi zorunlu hale getirilmiştir. https://aekpaysenedi.com/hamiline-yazili-hisse-senedi-basiminda-hpks-kayit-ve-islemleri/

Ayrıca 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 562’nci maddesinin on üçüncü fıkrası, hamiline yazılı pay sahipleri ile sahip oldukları paya ilişkin bilgileri Merkezi Kayıt Kuruluşu’na bildirmeyen anonim şirket yönetim kurulu üyelerine 20.000 Türk Lirası idari para cezası verilmesini emretmektedir. Ve bu ceza, her yıl VUK uyarınca ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılmaktadır. Anılan idari para cezasının 2022 yılı için artırımlı tutarı 27.240 Türk Lirasıdır. https://aekpaysenedi.com/hamiline-yazili-pay-senetlerini-mkkya-bildirmemenin-cezasi-var/