Dolar kuru güne yatay şekilde başlangıç yaptı. Cumhuriyet gazetesi yazarı Erdal Sağlam, katıldığı KRT TV yayınında 8,37 TL seviyesinde seyreden dolar kuru için çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. Öte yandan analistler, bugün saat 17.00’da FED Başkanı Jerome Powell’ın Jackson Hole toplantısında yapacağı konuşma öncesinde dolar kurunun dalgalı bir seyir içerisinde olduğunu söylüyor.

DOLAR KURU DAHA DÜŞECEK Mİ?

“Dolar daha düşecek mi?” sorusuna cevap veren ekonomi gazetecisi Erdal Sağlam, “Aslında FED ile ilgili beklentiler yüzünden oluyor. Çünkü gelen veriler yapılan açıklamalar FED’in tahvil alım azaltımı programını bugünkü Jackson Hole toplantısında bir işaret verir mi diye bekleniyordu. Pek beklenen işaret gelmeyeceği yönündeydi ama daha sonra FED üyelerinden açıklamalar gelmeye başladı. Biz tahvil alım programını azaltmayı kararlaştırmalıyız. Miktarını ve takvimini tartışalım ama artık bunu konuşalım diye dolar kuru son 2 saattir artmaya başladı. Bütün dünyada dolar kuru genel olarak düşüyordu o yüzden Türkiye’de Türk Lirası açısından birkaç gündür olumlu bir seyir vardı. Ağustos, Eylül’de faiz artırımı filan gibi olaylar… Sonra Merkez Bankası’nın faizi arttırması nedeniyle daha yumuşamıştı havalar. Şimdi beklenen Jackson Hole’dan onu da bugün öğrenebiliriz. Jackson Hole’da FED Başkanı bu konuda bir işaret verecek mi vermeyecek mi ana bakılacak. Gelen verilere bakarsak ikinci çeyrek büyümesi Amerika’da 6.5’ten 6.6’ya revize etti. Beklentilerin altında kaldı ama böyle yukarı bir revizevar. Bütün bunlara bakılıyor ama sakin seyir, yaz ayları devam ediyor. Yani eylül ortasına kadar zaten böyle bir şey beklenmiyordu. Şimdi FED’den gelecek işaretlere bağlı olarak bu seyir devam edecek.” değerlendirmesinde bulundu.

DOLAR KURUNDAKİ YÜKSELİŞ BİZE YÜK OLDU

Maliye ve Hazine Bakanı Lütfi Elvan’ın bireysel kredilerin arttığını ve takipteki kişilerin arttığına dair açıklamalara değinen Erdal Sağlam, kredilerin neden arttığına ve vatandaşın neden takibe düştüğünü ele aldı. Sağlam, “ Şimdi bireysel kredilerde bir artış var ama çok yüksek bir artış Lütfi Elvan’ın dediği gibi değil. Lütfi Elvan, AK Parti MKYK toplantısında ekonomik göstergeler olumlu, tedbirler etkisini gösteriyor. Tasarrufa önem veriyoruz demiş ama dövizdeki yükselişin bize yükü oldu demiş. Kurumsal kredilerde ödemelerinde sorun yok ama bireysel kredilerin sınırlandırılması için bankalarla görüşme yapıyoruz. Burda ciddi bir artış var demiş. Bu konuda bazı tedbirler aldık ama yeni tedbirler de gündeme gelecek. Bankalara bireysel kredilerin özenle takip edilmesini istedik diyor. Şimdi burada birkaç yön var. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan geçen haftaki bir konuşmasında alınan tedbirler kısmen etkili oldu demişti. Aldığımız tedbirler buradan da yola çıkarak zaten ek bir şey gerektiğini düşündüğünü anlıyorduk. Şimdi bunu daha açık bir biçimde söylemiş ama partide söylüyor bunu yani Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın büyüme yönünde kredilerin artması yönünde isteği olduğunu biliyoruz ama parti de bireysel krediler aşağı çekilsin diyor.” ifadelerini kullandı.

DOLAR KURU OLUMSUZ ETKİLENİYOR

Sağlam, şöyle devam etti:

“Lütfi Elvan açıkçası şu andaki şeyden memnun, büyüme yüksek geliyor işte kurlar biraz daha sakin seyrediyor. Cari açıkta ihracat çok arttığı için fazla sorun yok. Bunun sürdürülebilmesini istiyor. Halbuki özellikle bireysel krediler, arabada, konutta vadeleri indirdiler. Şimdi belli ki yeniden buraya bir sınır getirecekler. Çünkü Lütfi Elvan’ın bütün derdi cari açık üzerinde bu bireysel kredilerdeki artış yoluyla yeniden bir artış olmasın. Yeniden bir cari açık büyümesin. Çünkü bu kurları da olumsuz etkiliyor biçiminde bir görüşü var. O yüzden temkinli olmak istiyor.

Aslında çok yüksek oranlı artışlar mı? Bankacılarla konuştuğumda bireysel kredilerdeki artış var çok yüksek değil diyorlar. Bir tek bazı bankacılar kredi kartlarında çok fazla artış var ve artık insanlar tümünü değil daha çok taksit taksit ödeme yolunu seçiyorlar diyor. Bankacılar yani burada bir birikim var diyorlar kredi kartlarında ama belli ki Lütfi Elvan biraz kısmak istiyor. Birde büyüme oranları çok yüksek gelecek gibi gözüküyor. Ve Eylül başında açıklanıyor, ikinci çeyrek büyüme rakamları yüzde 20 çeyrek büyüme rakamı gelecek yıllıkta yüzde 89 gibi büyüme rakamlarından söz ediliyor. Bunlar çok yüksek rakamlar yani büyüme Cumhurbaşkanı seviyor, çok yüksek büyüme, bundan övünerek bahsediyor ama bir yüksek büyüme haddinden fazla büyümenin yarattığı olumsuz sonuçlar var. Enflasyon başta olmak üzere işte bunları konusunda biraz temkinli olmak istiyor. Belki şunun için de olabilir. Şimdi daha önce açıklandığı Eylül ayı ortasında orta vadeli program açıklanacak. 3 yıllık sonra ekim 17’sinde meclise bütçe sunulacak ve program sunulacak. 2022 programı bütün bunlar için hazırlık yapıyor ve önümüzdeki dönemi planlamaya çalışıyor da diyebiliriz. Lütfi Elvan için bütün bunlarda biraz daha frene basma ihtiyacı gösteriyor olabilir. O yüzden bireysel krediler ile bu yola gidecek olabilirler ama hep söylediğimiz şey bu duruma gelmemesi lazım. Bu kadar hırslı büyüme, ekonomik dengeleri tahrip ediyor. Bunu önlemek içinde Merkez Bankası’nın sıkı para politikası uygulaması lazım. Yani faizi kullanması lazım ama Cumhurbaşkanı yüzünden bu da kullanıyor. O yüzden böyle makro ihtiyati tedbir dedikleri kredileri kısarak vade kısaltarak filan iç talebi ve enflasyonu önlemeye çalışıyorlar. Yanlış yerden gidiyorlar ama bir şekilde de farkındalar. Olumsuz olumsuza doğru gidişin de farkındalar diyebiliriz. En azından bakan Lütfi Elvan farkında, onu biliyoruz ama Cumhurbaşkanı için aynı şeyi söyleyemiyoruz.”