Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler on ili doğrudan etkiledi. Söz konusu illerde 85.3 milyonluk Türkiye nüfusunun yüzde 16’sını oluşturan 13.5 milyon kişi yaşıyor. Sayıları 1.7 milyona ulaşan Suriyeliler ile birlikte bölgedeki nüfus 15.2 milyonu buluyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) aralık ayında yayımladığı 2021 yılı itibarıyla il bazında gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) verilerine göre, deprem illerinin milli gelirdeki payı yüzde 9.3’e ulaşıyor. 2021 yılında cari fiyatlarla 7.2 trilyon lira olan milli gelirin 675 milyar lirası on ilden elde edildi.

Milli gelire en büyük katkıyı 148.6 milyar lirayla Gaziantep sağladı. Bu ilimizi 141.7 milyarla Adana, 101.5 milyar lira ile de Hatay izledi.

Deprem illerinin iktisadi faaliyet kollarına göre milli gelirdeki payına baktığımızda ise tarım ilk sırada yer alıyor. Türkiye’nin 2021’deki 402 milyar liralık toplam tarımsal üretiminin yüzde 14.3’ünü oluşturan 57.3 milyar liralık kısmı bu illerimizden sağlandı. On il içinde ilk sırayı ise 12 milyar lirayla Şanlıurfa alırken, Adana 10.2 milyar, Diyarbakır da 8.7 milyar lirayla ilk üçte yer aldı.

Deprem illerinin sanayi ve imalat sanayisindeki payı da yüzde 11.2 olarak gerçekleşti. Türkiye genelindeki 1.9 trilyon liralık sanayi ve 1.6 trilyon liralık imalat sanayi üretiminin sırasıyla 211.1 milyarı ve 181.4 milyarı bu bölgeden elde edildi. Sanayide ilk sırayı 67.6 milyarla Gaziantep alırken, Adana 40.8 milyar, Hatay 34 milyar, Kahramanmaraş da 25.5 milyar lirayla bu ilimizi izledi.

Söz konusu illerin inşaat ve gayrimenkul faaliyetlerindeki payı yüzde 8.7, hizmetlerdeki payı yüzde 7.1, finans ve sigorta faaliyetlerindeki payı yüzde 4.3, bilgi ve iletişim hizmetlerindeki payı yüzde 2.0 olarak gerçekleşti.

2021’DEKİ YÜZDE 11.35’LİK BÜYÜMENİN 0.91 PUANI DEPREM İLLERİNDEN

Türkiye’nin gayrisafi yurtiçi hasılası 2021 yılında yüzde 11.35 oranında büyüdü. On ilin GSYH büyümesine katkısı 0.91 puan oldu. En yüksek katkı 0.25 puanla Gaziantep’ten gelirken, bu ili 0.21’le Adana, 0.20 puan ile de Hatay izledi.

BÖLGEDE KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİR TÜRKİYE ORTALAMASININ YÜZDE 68’İ SEVİYESİNDE

TÜİK verilerine göre, deprem bölgesinde kişi başına milli gelir Türkiye ortalamasının yüzde 68’i düzeyinde bulunuyor. Türkiye genelinde 9.592 dolar olan kişi başına milli gelir deprem illerinde ortalama 5.559 dolar olarak gerçekleşti. Ancak, bu illerin kendi içinde de büyük farklar bulunuyor. İlk sırada yer alan Adana’da kişi başına milli gelir 6.977 dolar iken son sıradaki Şanlıurfa’da 3.012 dolar seviyesinde yer alıyor.

Adana’nın yanı sıra Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye milli gelir sıralamasında nispeten daha ön sırada bulunuyor. Ahmet Kıvanç/Habertürk