Kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarının yeniden teşvik edilmeye başlanması ve 14 Mayıs’ta yapılacak seçimler nedeniyle piyasadaki belirsizliklerin artması yatırımcıyı son dönemde borsadan uzaklaştırdı.

14 Mayıs seçimleri nedeniyle yaşanan belirsizlikler yatırımcıları beklemede tutarken döviz kurlarındaki kısmi artış ve KKM faizlerinin artması Borsa İstanbul’daki iştahı azalttı.

Borsa İstanbul verilerine göre, BIST 100 endeksinde piyasa hacmi son bir ayda yüzde 6,4, yılbaşından bu yana ise yüzde 11,4 geriledi. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi de kritik seviye olan 5 binin altında hareket ediyor.

Borsa İstanbul’da işlem hacmi mart ayında da geriledi. BIST 100 endeksi martta yüzde 8 düştü. Böylece endeks, 2023’ün ilk çeyreğinde pandeminin başlangıcından bu yana en kötü çeyreklik performansını gösterdi.

Öte yandan, TL’deki değer kaybı beklentisi de endeksi baskılayan bir başka gelişme olarak yorumlandı. Uzmanlar, seçim belirsizlikleri, kurdaki gelişmeler ve KKM mevduatları ile vadeli TL mevduatlarındaki faiz artışlarının borsayı olumsuz etkilediğini belirtti.

KKM FAİZLERİNE GÜNCELLEME

TCMB, seçim öncesinde döviz üzerinde yüksek cari açık kaynaklı olarak artan baskıyı hafifletmek için KKM uygulamasında faiz sınırını kaldırmıştı.

Bankacılar bazı bankaların TL cinsi bireyseller için açılan KKM’de yüzde 20 ya da biraz üzerinde faiz sunmaya başladıklarını, bazı bankaların ise henüz başlamadığını söyledi. KKM’yi teşvik eden adımlar ve artan mevduat faizleri ise Borsa İstanbul’a negatif olarak yansıdı.

Türk lirasının değer kaybedeceğine ilişkin beklentilerin artması da yatırımcıyı KKM, döviz gibi alternatiflere yönlendirdi. Bank of America, dolar/TL kurunda adil değerin 24 seviyesinde olduğunu belirtirken Barclays PLC ve TD Securities, üçüncü çeyrekte Türk lirasının yüzde 40 değer kaybıyla 27 dolara çıkmasını bekliyor. Bu beklentiler yatırımcının kur riskini almasının önüne geçti.

‘GELİŞMELER BORSAYI OLUMSUZ ETKİLİYOR’

Bahçeşehir Üniversitesi Uluslararası Finans Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakkı Öztürk, Sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede, kurla ilgili beklenti nedeniyle pek çok yatırımcının KKM’ye yöneldiğini ve mevduat faizlerinin yükseldiğini hatırlattı. Öztürk, bu gelişmelerin seçim belirsizliği ile birleşmesi nedeniyle borsanın olumsuz etkilendiğini belirtti.

Borsadaki yabancı çıkışına değinen Öztürk, “Borsada daha sağlıklı fiyatların oluşabilmesi için kurumsal yabancı yatırımcının emeklilik fonları ve yatırım fonlarıyla Türkiye’ye gelmesi lazım. Bunlar geldikleri zaman Türkiye’de uzun kalıyorlar. 2018 yılından bu yana uygulanan politikalar, başkanlık sistemine geçiş ve makro faktörlerin kötüleşmesi gibi etkenlerden dolayı yabancı Türkiye’deki varlıklarını satıyor” dedi.

Borsada 2022 yılında yaşanan yükselişin sebebinin negatif reel faizler ve yüksek enflasyon nedeniyle şirketlerin nominal kârlılıklarını artırması olduğunu hatırlatan Öztürk, “Ancak şu anda yabancı yatırımcı gelmiyor. Bu kur seviyelerinden gelmesi de zor. Kurun yükseleceği beklentisi var. Yabancı raporlarda da bu beklentiler yazılıyor. Yabancı, 19 seviyelerindeki dolar/TL kurundan gelir ve kur 20-25’lere yükselirse ciddi zarar eder. Kimse bu riski göze almıyor” dedi.

YATIRIMCI OY POTANSİYELİ OLARAK GÖRÜLÜYOR

Ayrıca Öztürk, borsadaki milyonlarca yatırımcının oy potansiyeli olarak görüldüğünü ve borsanın çökmemesi için Türkiye Varlık Fonu (TVF) aracılığı ile borsanın desteklendiğini ifade etti.

Borsada 4 milyon civarında bir yatırımcı olduğunu ve bunların da oy potansiyeli olarak görüldüğünü aktaran Öztürk, “İktidar da borsanın çökmesine izin vermek istemiyor. TVF, Ziraat Portföy aracılığıyla 5 bin altındaki seviyelerde Borsa Yatırım Fonları (ETF) yatırımlarıyla devreye gidiyor. Ancak bu müdahalelerin ardından bazı yatırımcılar da kârlarını realize edip borsadan çıkabiliyor” değerlendirmesinde bulundu.

Öztürk, “Bundan iki üç ay önce hedef yükselmeyen kur, düşmeyen borsaydı. Şuan için borsa biraz ikinci plana düşmüş durumda. Hedef seçime kadar kurun çok fazla yükselmesine engel olmak. Yine de imkanlar dahilinde borsadaki çöküşe de engel olmak isteyeceklerdir” dedi.