VakıfBank Kültür Yayınları’nın (VBKY) Türkçede ilk kez okurla buluşturduğu “Afganistan Politik ve Kültürel Bir Tarih” isimli kitap, Afganistan ve göçebe halklar üzerine yürüttüğü çalışmalarla alanındaki uzman sosyal antropologlardan biri olan Thomas Barfield’in, gençliğinde seyyah olarak gezerken hayran kaldığı ülkenin, küresel güçlerin etkisiyle geçmişten bugüne değişimini anlatmasından oluşuyor. 

11 Eylül saldırıları Amerikan halkının dikkatini Afganistan’a çevirdi 

Afganistan topraklarında tarihi mücadelelerin ve siyasi otoritelerin değişen doğalarının izini süren yazar, savaş, çatışma ve işgalcilerle gündeme gelen Afganistan’ın halkını ve kültürel değerlerini tarihi anekdotlarla değerlendiriyor. 1970’li yıllarda Kuzey Afganistan’daki göçebeler arasında yıllarca süren etnografik saha çalışmaları yapan Thomas Barfield, 10 yıllık Sovyet İşgali sonrasından 1990’ların sonunda Taliban’ın ortaya çıkmasıyla ülkenin değişen kaderini gözler önüne seriyor. Afganistan ve halkı hakkında nadiren sorular sorulduğunu söyleyen Acton, bu durumun 11 Eylül 2001’de değiştiğini şu sözlerle aktarıyor: “Artık insanlar bu ülke ve insanları hakkında neden daha fazla bilgiye sahip olmadığımızı bilmek istiyorlardı. 2002 yılında beş yıllık bir aradan sonra Kuzey Afganistan’a geri döndüm. Birlikte yaşadığım göçebeler hayatta kalmış, hatta bolluk içinde yaşıyorlardı. Fakat ülkenin altyapısı imha edilmişti ve güvenliği hâlâ kırılgandı.” 

Asya’nın kalbinde yatan Afganistan’ı gelecekte ne bekliyor?

18. yüzyılın ortasında siyasi bütünlüğe kavuşan Afganistan’da yöneticilerin siyasi meşruiyeti nasıl elde ettikleri sorusu irdelenirken; ülkedeki aşiret yapıları, yabancı istilalarının sebep ve sonuçları hakkında tahliller ve yazarın ülkenin geleceği hakkındaki öngörüleri de kitapta yer buluyor. Türkiye’de Afganistan ve Orta Asya literatürüne kazandırılan kitap, “İnsanlar ve Mekânlar”, “Modern Öncesi Dönemde Afganistan’ın Ele Geçirilmesi ve Yönetimi”, “İngiliz-Afgan Savaşları ve Afganistan’da Devlet İnşası”, “20. Yüzyılda Afganistan: Devlet ve Toplum’un Çatışması”, “Afganistan 21. Yüzyıla Giriyor” ve “Bazı Sonuçlar” başlıkları altında altı bölümden oluşuyor. Burhan Yüksekkaş’ın çevirmenliğini yaptığı kitap, Mevlânâ Celaleddin-i Rûmî’nin de ana vatanı olan Afganistan’ın İngiliz, Sovyet ve Amerikan imparatorlukları tarafından nasıl parçalandığını anlatırken geçen yıllar içinde ülkenin geleceği hakkında önemli yorum ve çıkarımlarda bulunuyor. 

Thomas Barfield kimdir? 

1970’lerde, Afganistan’ın kuzey bölgelerindeki konar-göçerler arasında kapsamlı bir etnografik saha çalışması yürütmüş ve aynı zamanda, Çin ve Sovyet sonrası Orta Asya’da da çalışmalarda bulunmuş bir sosyal antropologdur. The Central Asian Arabs of Afghanistan (1981), The Perilous Frontier: Nomadic Empires and China (1989) ve Afghanistan: An Atlas of Indigenous Domestic Architecture (1991) kitaplarının müellifi olan Barfield, 2001’den sonra araştırmalarında Afganistan’a yönelmiş ve kapsamlı bir şekilde yazdığı hukuk, devlet yapılanması ve ekonomik kalkınma meselelerine odaklanmıştır. Son zamanlarda Avrasya ve Kuzey Afrika’da 2500 sene boyunca hüküm süren imparatorluk idarelerinin nasıl ortaya çıktığını ve kendilerini nasıl idame ettirdiğini araştıran Barfield halen ABD’de Boston Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yapmaktadır.

KÜNYE

Yayınevi: VBKY

Kitabın adı: Afganistan Politik ve Kültürel Bir Tarih 

Yazar: Thomas Barfield

Editör: Dr. Mehmet Yılmaz Akbulut

Çevirmen: Burhan Yüksekkaş

Sayfa sayısı: 520

Fiyatı: 60 TL