Almanya’dan gelen son veriler, Avrupa’nın ekonomik güç merkezi için yakın vadede kasvetli bir tablo çiziyor. Avrupa ekonomisinin lokomotifi konumundaki Alman ekonomisi bu yıl resesyona girdi. Ülkedeki yatırımcı duyarlılığı son zamanlarda pandemiden bu yana en hızlı şekilde düştü.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), 2023 yılında Almanya için büyümenin gelişmiş ekonomiler arasında en düşük seviyede gerçekleşmesini bekliyor. Ancak bu yılın ötesindeki gidişat daha büyük bir endişe kaynağı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden ABD-Çin gerilimine kadar süregelen jeopolitik sert rüzgârlar, Almanya’nın uluslararası ekonomik modelindeki kırılganlıkların altını çizdi ve uzun vadeli zorlukları gözler önüne serdi.

Yeşil yatırımlara ışık yaktı

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Almanya’nın Rus enerjisine olan bağımlılığını azaltmak ve sanayi için yeni tedarik zincirleri sağlamak da dahil olmak üzere ekonomiyi yeniden yönlendirmeye çalışırken hırslı davrandı. Alman hükümeti de hızlı hareket ediyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretiminin yüzde 80’ini oluşturması hedefi, Almanya’nın yeşil yatırımlar için cazibesini arttırdı. Yarı iletken endüstrisini güçlendirmek için milyarlarca dolar harcanıyor. Ekonomi de bu yıl derin bir durgunluk yaşanacağına dair korkunç tahminleri boşa çıkararak dayanıklılık gösterdi. Ancak masadaki sorumluluğun büyüklüğü hala çok önemli.

Fosil yakıtlara bağımlığı sürüyor

Almanya Rus gazına olan bağımlılığını hızla azalttı. LNG terminallerinin hızla inşa edilmesi enerji güvenliğini arttırmaya yardımcı oldu. Ancak nisan ayında son nükleer reaktörlerini de devre dışı bırakma kararı ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yavaş devreye girmesi, Almanya’nın enerji ihtiyacı için hala ithalata ve fosil yakıtlara bağımlı olduğu ve değişken küresel fiyatlara açık pozisyonda kaldığı anlamına geliyor.

Otomotiv üretimi 5 yıldır düşüşte

Almanya’da ekonomiyi çeşitlendirmek de bir hayli zor. İmalat, üretimin yaklaşık dörtte birini oluşturuyor. En değerli sektör olan otomotiv üretimi 2018’den bu yana düşüşte. Almanya’nın içten yanmalı teknolojilerdeki uzmanlığı, Çin’in baskın bir oyuncu olduğu elektrikli araçlara geçişiyle zorlanıyor. Birçok şirketin hayati bir pazar ve ara ürün tedarikçisi olarak gördüğü Çin’le ilişkilerin riskten arındırılması da kolay olmayacak.

7 milyonluk işçi açığı ile karşı karşıya

Öte yandan işgücü açığı da bir başka engel. Kısmen yaşlanan nüfus nedeniyle Almanya’nın 2035 yılına kadar 7 milyon işçi açığı olması bekleniyor. Ülkenin ekonomik hedefleri için kritik öneme sahip inşaat malzemeleri, elektrik mühendisliği ve profesyonel hizmetlerde vasıflı işçi eksikliği bulunuyor. Katı göçmenlik yasalarında değişiklik yapılması gündemde. Ekonominin yeniden yapılandırılması için daha fazla kamu yatırımı ve teşvikine de ihtiyaç duyulacak. Ancak yaşlı nüfus yapısı ve savunma harcamalarını artırma taahhüdü nedeniyle mali talepler zorlanacak. Koalisyon hükümeti arasındaki çekişmeler de durumu güçleştiriyor.

Kendi başarısının kurbanı oldu

Financial Times’ın editoryal yazısına göre, Almanya bazı açılardan kendi başarısının kurbanı oldu. Ekonomik modeli, Berlin Duvarı’nın yıkılmasını takip eden yirmi yıl içinde gerçekleşen hızlı küreselleşme döneminde başarılı oldu. Ancak zaman değişiyor ve geçmişteki rekabetçiliğinin ve dayanıklılığının temeli sorgulanıyor. Regülasyon, dijitalleşme ve işgücü arzına ilişkin uzun vadeli ekonomik yaralar, zamanında iyi olduğu halde şimdilerde Berlin’in yeteneklerini kısıtlıyor. Almanya ancak büyümenin önündeki bu temel engellerle mücadele ederek kendini bir kez daha yenileyebilir.

Scholz: Alman hızı devreye girmeli

Alman lider Scholz bu dönüşümü gerçekleştirmek için yeni bir “Alman hızı” çağrısında bulundu. Ancak Scholz’un öncelikle Alman ekonomisini uzun süredir engelleyen bir dizi hız kasislerini ortadan kaldırması gerekecek. Rüzgar santralleri gibi yenilenebilir altyapı projeleri, uzun planlama prosedürleri nedeniyle gecikti. Reformlar devam ediyor. İş dünyası liderleri ağır bürokrasi, yüksek enerji maliyetleri ve sınırlı dijitalleşmenin de dinamizmi engellediğinden şikayetçi. SAP’nin 50 yıldan uzun bir süre önce kurulmasından bu yana dünya çapında bir Alman teknoloji şirketi ortaya çıkmadı.