Kamu görevlilerinin 2024-2025 yıllarını kapsayan maaş zamları ile sosyal haklarının belirleneceği 7. Dönem Toplu Sözleşme görüşmeleri 1 Ağustos Salı günü başlayacak. Kanuna göre, toplu sözleşme görüşmelerinin ağustos ayının ilk iş gününde başlayıp Kamu Görevlileri Hakem Kurulu süreci dahil ayın son işgününe kadar tamamlanması gerekiyor. Buna göre, kamu işveren heyeti ile memur sendikaları arasındaki görüşmelerin üç hafta içinde tamamlanması bekleniyor. Uzlaşma sağlanamaması halinde Hakem Kurulu’nun kararını 31 Ağustos tarihine kadar vermesi gerekiyor.

Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre Toplu sözleşme, yaklaşık 4 milyon memur ile 2.5 milyon emekli memuru kapsayacak. Görüşmelerde memurları, yetkili konfederasyon olarak MEMUR-SEN ve bağlı sendikalar temsil edecek. MEMUR – SEN, teklifini bugün kamuoyuna açıklayarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına sunacak.

MEMUR – SEN geçen hafta yaptığı Genişletilmiş Başkanlar Kurulu’nda, 74’ü yeni, 29’u korunması gereken, 17’si ise geçen toplu sözleşme döneminde çözüme kavuşturulmayan maddelerin de yer aldığı 120’nin üzerinde teklif sunacak. Sendikanın talepleri arasında en düşük memur maaşının en düşük kamu işçisi maaşına eşitlenmesinde bekâr memur maaşının dikkate alınması, memurlara kira yardımı yapılması, birinci dereceye yükselen tüm memurlara 3600 ek gösterge verilmesi, 8077 TL tutarındaki seyyanen zammın emekli aylıklarına yansıtılması yer alıyor. Sendika ayrıca mühendisler, müdürler, genel idare hizmetleri sınıfı ve teknik personel başta olmak üzere farklı memur gruplarının taleplerini de pazarlık masasına taşıyacak.

15 EKİM 2008’DEN SONRA İŞE GİREN MEMUR 5510’A TABİ

Bu yıl yapılan seyyanen zammın emekli aylıklarına yansıtılmaması, memurların çalışırken aldıkları maaş ile emekli olduklarında alacakları aylık arasındaki makasın daha da açılması sonucunu doğuracak. Pazarlık masasında bu konu önemli bir gündem maddesini oluşturacak.

Memurların henüz çok konuşulmayan bir başka sorununu da eski ve yeni memurlar arasındaki emekli aylığı farkı oluşturuyor.

2008 yılında yürürlüğe giren 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca 15 Ekim 2008 tarihinden sonra göreve başlayan tüm memurlar emeklilik bakımından işçi ve esnaf ile aynı kurallara tabi bulunuyor.

Aslında kanun 2006 yılında ilk çıkartıldığında eski ve yeni tüm memurların aynı kurala tabi olması öngörüldü. Ancak, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı dolayısıyla 14 Ekim 2008 tarihine kadar göreve başlayan memurlar 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na, 15 Ekim 2008 tarihinde başlayanlar ise 5510 Sayılı Kanun’a tabi oldu.

Memurların emekli aylıkları bakımından bu iki kanun arasında çok önemli farklar bulunuyor. 5434’e tabi memurların emekli aylıkları statülerine göre belirleniyor.

5510’a tabi memurların emekli aylıkları ise statülerinden bağımsız olarak “prime esas kazançlarına” göre belirlenecek. Aylık bağlama oranları (ABO) daha düşük olacak. Aylık bağlama oranı 9000 gün (25 yıl) çalışma karşılığı eski memurlarda yüzde 75 iken yeni memurlarda yüzde 50 olacak.

YENİ MEMURLARIN EMEKLİ AYLIKLARI DAHA DÜŞÜK OLACAK

Seyyanen zamda olduğu gibi bazı ödemeler prime esas kazanca dahil edilmediği için, 5510’a tabi memurların emekli aylıkları aynı işi yapan meslektaşlarına göre çok daha düşük olacak.

Bu uygulama dolayısıyla 5510’a tabi memurların çok azının emekli aylığı eski memurlara göre yüksek olurken, büyük kısmının emekli aylığı ise eski memurlara göre düşük bağlanacak.

ESKİ SSK GENEL MÜDÜRÜ ÖZCAN UYARDI

5510 Sayılı Kanun’un TBMM’deki görüşmeleri sırasında teknik çalışmaların yürütüldüğü Plan Bütçe Alt Komisyonu’na başkanlık eden eski SSK Genel Müdürü Zekai Özcan, kanun çıkartılırken, mağduriyet yaşanmaması için kamu personel reformunun da iki üç yıl içinde çıkartılmasının öngörüldüğünü söyledi. Özcan, sosyal güvenlik düzenlemesinin kamu personel reformuyla desteklenmesi gerektiğini o dönemde gündeme getirdiğini, aksi takdirde memurlar arasında adaletsizlik yaşanacağını vurguladığını belirtti. Özcan, “Memurların kariyer ve görevlerini göz önüne alan, prime esas kazançlarını yeniden güncelleyen bir kamu personel reformu yapılmalıydı. Maalesef bu şimdiye kadar yapılmadığından, 2033 ve sonrasında emekli olacak memurlar için çok önemli iki sorun ortaya çıkacaktır. Prime esas kazançta orantı kurulması gerekir, reel olarak artırılması gerekir” dedi.

Özcan, temmuz ayında yapılan 8.077 TL’lik seyyanen zammın prime esas kazanca dahil edilmemesinin bu konudaki mağduriyeti daha da artıracağını dile getirdi.

TOPLU SÖZLEŞME MASASINA GETİRİLECEK

MEMUR SEN Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul, toplu sözleşme görüşmelerinde bu konuyu da gündeme getireceklerini söyledi. İşçilerin tüm gelirleri prime esas kazanca dahil edilirken, 5510 Sayılı Kanuna tabi memurların tüm gelirlerinin dahil edilmediğini, bunun da ileride emekli aylıklarında düşüşe yol açacağını belirtti. 5510’a tabi memurların henüz emekli olmadıklarını ama emekli olduklarında maaşlarının daha düşük olacağını kaydeden Tonbul, kamu işçisinin emekli aylığının memur emeklisinin kat kat üstünde olduğunu, bu dengesizliğin giderilmesi gerektiğini ifade etti.

1.6 MİLYON MEMUR 5510’A TABİ

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, 2008 yılı sonunda 4C’ye (Emekli Sandığı) tabi 2 milyon 464 bin aktif çalışana karşılık 1 milyon 605 bin emekli bulunuyordu. 2023 yılı nisan sonu itibarıyla 3 milyon 402 bin aktif çalışan 4C’liye karşılık, 2 milyon 246 bin emekli bulunuyor.

Buna göre, 2008’de aktif çalışmakta olanların 640 bini emekli oldu. Aktif çalışan memur sayısı 938 bin kişi artarken, emekli olanların yerine işe girenlerle birlikte 5510 Sayılı Kanun’a tabi çalışan sayısı 1 milyon 578 bin kişiye ulaştı. Şu an çalışmakta olan her 2 memurdan yaklaşık 1’i 5510’a tabi kişilerden oluşuyor.