İran geçen yıl Mahsa Amini’nin ölümünün tetiklediği hükümet karşıtı protestolara katılan üç kişiyi daha insan hakkı gruplarının itirazlarına rağmen idam etti.

İdam edilenler 30 yaşındaki Macit Kazemi, 36 yaşındaki Salih Mirhaşemi ve 37 yaşındaki Said Yakubi olarak bildirildi, ancak ne şekilde infaz edildikleri belirtilmedi. Bu kişiler kasım ayında İsfahan kentinde üç güvenlik mensubunun ateş açılarak öldürüldüğü olaylara karışmakla suçlanıyordu.

İnsan hakkı grupları üç kişinin de işkenceye maruz kaldığını, zorla itiraflarının kayda alındığını ve yasal haklarının tanınmadığını bildirdi.

İnsan hakkı gruplarından kınama

New York merkezli İran İnsan Hakları Merkezi İcra Direktörü Hadi Ghaemi cuma günü üç kişinin idam kararının siyasi amaçlı olduğunu vurguladı ve “Kovuşturma zorla alınan ‘itiraflara’ dayandırıldı ve iddianame bunun siyasi amaçlı bir dava olduğunu ortaya koyan usulsüzlüklerle dolu.” diye konuştu.

İran İnsan Hakları Merkezi bugün infaz edilenlerden Kazemi’nin yakınlarının yetkilileri falakayla ve şok tabancasıyla işkence yapmak ve cinsel saldırıyla tehdit etmekle suçladıklarını bildirdi. 

Londra merkezli Uluslararası Af Örgütü de infazları kınadı. Örgüt adına açıklama yapan Dina Elthaway   “İşkenceyle elde edilmiş ‘itiraflar’, usule ilişkin ciddi kusurlar ve delil yetersizliği nedeniyle bu protestocuların yargılanması ve cezalandırılmasının İran yargı sisteminde hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi, İranlı yetkililerin yaşam ve adil yargılanma haklarını küstahça göz ardı etmesinin bir başka örneğidir.” değerlendirmesinde bulundu.

Dünyanın en fazla idam cezası uygulayan ülkelerinden olan İran’da 2022 yılında en az 582 kişi infaz edildi. Bu sayı geçen yıl 333 olan infaz sayısına göre büyük bir artışa işaret ediyor. 

7 kişi infaz edildi

İran protestolar sırasında şiddet eylemlerinde bulunduğu suçlamasıyla bugüne kadar toplam yedi kişiyi idam etti. En son ocak ayında iki kişinin infazı asılarak gerçekleştirilmişti. İnsan hakları grupları ölüm cezasına çarptırılan kişiler hakkında gizli devlet mahkemelerinde yasal haklarından mahrum bırakılarak hüküm verildiğini belirtiyor.

22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ahlak kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına altındayken ölümü üzerine geçen yıl eylül ayında başlayan protestolar kısa sürede ülke çapında hükümet karşıtı gösterilere dönüşmüş, 500’den fazla kişinin öldüğü eylemlerde 10 binlerce kişi tutuklanmış, tutuklanan 22 bin kişi affedilmişti.