Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) “Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması, 2024” sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, iş amaçlı İnternet kullanan girişimlerin yüzde 91’i, bu yıl internete erişimde sabit hat internet bağlantısı kullandı. Söz konusu girişimlerin abone oldukları en yüksek internet bağlantı hızları incelendiğinde, girişimlerin yüzde 57,4’ünün 100 megabit/saniye ve daha az hızda, yüzde 34,3’ünün 100-999 ve yüzde 8,3’ünün 1 gigabit/saniye ve üzeri hızda internet kullandığı görüldü.

Sabit hat internet bağlantısı kullanan girişimlerin ise yüzde 86,6’sı faaliyetleri için kullandıkları bağlantı hızının yeterli olduğunu beyan etti. Sabit hat internet bağlantı hızını yeterli bulan girişimlerin oranı 2020 yılında yüzde 89,9 iken, 2024’te çalışan sayısı 250 ve üzeri olanlar için yüzde 92,6, 50-249 çalışanı olanlar için yüzde 87,9 ve 10-49 çalışanı olanlar için yüzde 86,1 olarak tespit edildi.

Girişimlerin yüzde 73’ü çalışanlarına uzaktan erişim imkanı sağladı

Çalışanlarının girişimin e-posta sistemine, doküman ve belgelerine veya iş uygulamalarına uzaktan erişim imkanının olduğunu beyan eden girişimlerin oranı 2022 yılında yüzde 68,4 iken 2024’te yüzde 73 oldu.

Bu yıl girişimin e-posta sistemine uzaktan erişim imkanı sağlayan girişimlerin oranı yüzde 68, doküman ve belgelerine uzaktan erişim imkanı sağlayan girişimlerin oranı yüzde 58, iş uygulamalarına veya yazılımlarına uzaktan erişim imkanı sağlayan girişimlerin oranı ise yüzde 59,2 olarak kayıtlara geçti. Bu oranlar 2022 yılında sırasıyla yüzde 63,7, yüzde 51,1 ve yüzde 50,5’ti.

En az 10 çalışanı olan girişimlerin yüzde 35,2’si bu yıl internet üzerinden toplantı yaptı. Bu oran, 2022 yılında yüzde 30,4’tü. İnternet üzerinden toplantı yapan girişimlerin çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde, 2024 yılında 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 30,9’unun, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 52,5’inin ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 77,4’ünün uzaktan toplantı yaptığı belirlendi.

E-satış yapan girişimlerin oranı yüzde 17,4 oldu

Girişimlerin 2023’te e-satış yapma oranı yüzde 17,4 oldu. e-satışlar, internet (web siteleri ya da mobil uygulamalar) ve/veya elektronik veri alışverişi (EDI) aracılığı ile gerçekleştirildi.

Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre e-satış yapma oranı, 10-49 çalışanı olan girişimlerde yüzde 17, 50-249 çalışanı olan girişimlerde yüzde 17,4 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde ise yüzde 30,8 oldu.

E-satış yapma oranı ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde ise 2023’te en fazla e-satış yapma oranının yüzde 46,1 ile “konaklama ve yiyecek hizmeti” faaliyetlerini yürüten girişimlerde olduğu görüldü. Bunu yüzde 27,4 ile “bilgi ve iletişim” faaliyetlerini yürüten girişimler ile “bilgisayarların ve iletişim araç ve gereçlerinin onarımı” faaliyetlerini yürüten girişimler takip etti.

En az 10 çalışanı olan girişimlerin yüzde 13,4’ü 2024’te ana işi bilişim teknolojileri olan ve bilişim sistemleri ve uygulamalarının kurulması, işletilmesi ve geliştirilmesi süreçlerinde görev alan bilgi ve iletişim uzmanı istihdam etti. Bu oran, 2020’de yüzde 11,8, 2022’de yüzde 17,8’di

Girişimlerin yüzde 6’sı 2023’te en az bir bilgi ve iletişim uzmanını işe aldı veya almayı denedi. Bu oran, 2019 yılında yüzde 5, 2021’de yüzde 6,9’du. Bir bilgi ve iletişim uzmanı işe alan veya almayı deneyen girişimlerin yüzde 43,2’si 2023’te işe alım sürecinde adayların başvuru eksikliği, ilgili alanda gerekli niteliklere sahip olmaması, ilgili iş deneyimine sahip olmaması veya yüksek ücret beklentisi gibi güçlükler ile karşılaştı.

Bir bilgi ve iletişim uzmanı işe alan veya almayı deneyen girişimlerden işe alım sürecinde herhangi bir güçlük yaşayan girişimlerin oranı 2019’da yüzde 41, 2021’de ise yüzde 36,1’di.

Girişimlerin yüzde 22,4’ü bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği ihlal olayı yaşadı

Girişimlerin yüzde 76’sının 2024’te bilgi ve iletişim teknolojileri sistemlerinde herhangi bir güvenlik önlemi aldığı tespit edildi. Bu oran, 2022’de yüzde 75,6’ydı.

Girişimlerin yüzde 22,4’ü ise 2023’te bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği ihlal olaylarından en az birini yaşadı. Bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği ihlal olaylarından en az birini yaşadığını beyan eden girişimler çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde, 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 21,2’sinin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 27,6’sının ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 28,8’inin en az bir güvenlik ihlal olayı yaşadığı kayıtlara geçti.

Girişimlerin yüzde 4,4’ü yapay zeka kullandığını beyan etti

Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullandığını belirten girişimlerin oranı, 2023’te yüzde 5,5 iken bu yıl yüzde 4,4 oldu.

Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre yapay zeka kullanan girişimlerin oranı incelendiğinde, 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 3,5’inin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 6,7’sinin ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin yüzde 22,3’ünün yapay zeka kullandığı belirlendi. Bu oranlar 2023 yılında sırasıyla yüzde 4,9, yüzde 6,5 ve yüzde 18,5’ti.

Herhangi bir yapay zeka teknolojisi kullanmadığını ancak kullanmayı düşündüğünü beyan eden girişimlerin oranı 2024’te yüzde 8,4 oldu. Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre yapay zeka kullanmayan ancak kullanmayı düşünen girişimlerin oranı, 10-49 çalışanı olan girişimlerde yüzde 7,8, 50-249 çalışanı olan girişimlerde yüzde 10,8 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde yüzde 17,4 oldu.

Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullanmadığını ancak kullanmayı düşündüğünü belirten girişimlerin yapay zekayı kullanmama nedenleri incelendiğinde ise bunun en önemli nedenin yüzde 78,9 ile girişimde ilgili uzmanlık eksiğinin bulunması olduğu tespit edildi. Bunu, yüzde 74,2 ile maliyetlerin çok yüksek olması ve yüzde 69,3 ile mevcut ekipman, yazılım veya sistemlerle uyumsuzluğun olması izledi.