Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Hakan Kara’nın reel faiz hesabında, sektörel değişken üzerinde yapılan karşılaştırmada, vatandaşın algısı da anlaşılır bir hal aldı.

Kara, “Reel faiz hesaplarken hangi değişkeni kullanalım diye çok soru geliyor” dediği paylaşımında, “Doğru yöntem, faize maruz kalanın enflasyon beklentisini kullanmaktır. Örneğin ticari kredi faizini reel sektörün enflasyon beklentisiyle düzeltince para politikasının o kadar da sıkı olmadığını görebilirsiniz” şeklinde yaptığı paylaşımda, grafik şu şekilde olmuştu:

Reel faiz hesaplarken hangi değişkeni kullanalım diye çok soru geliyor
Doğru yöntem faize maruz kalanın enflasyon beklentisini kullanmaktır.
Örneğin ticari kredi faizini reel sektörün enflasyon beklentisiyle düzeltince para politikasının o kadar da sıkı olmadığını görebilirsiniz. pic.twitter.com/giHukSQZII

Hakan Kara (@ali_hakan_kara) September 1, 2024

Vatandaşın reel faizi ne durumda?

Bu hesabı, hanehalkının enflasyon algısı üzerinde yaptığımızda tablo biraz daha farklı oldu.

Öncelikle sadece ihtiyaç kredisi üzerinden yapılan oranlamada, “Hanehalkının 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri” ile “İhtiyaç (KMH Dahil) (TL Üzerinden Açılan)” akım verileri karşılaştırması vatandaşın da reel faizinin sınırlı bir şekilde pozitif olduğu görüldü.

Talebin kısılması

Verilerde “Hanehalkının 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri”nin karşısına “Tüketici Kredisi (TL Üzerinden Açılan) (İhtiyaç+Taşıt+Konut)” akım verileri konulduğunda ise tablo tamamen değişti.

Vatandaşın reel faizi negatif alanda yer aldı.

Talebin kısılmasında önemli rol oynayan bu göstergeler, para politikasındaki sıkılığı da ortaya koydu.