(Psm Özel Haber)

Finteklerin önündeki engeller, riskler fırsatlar neler? Finteklerin Yeni Çağı” başlıklı PSM Gündem Toplantısı’nda Sektörün temsilcilerinden ‘Açık Bankacılık Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Direktörü Derya Demürbüker sorularımızı yanıtladı….

2019 yılının kasım ayında güncellenen 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun’a ödeme emri başlatma hizmeti ve ödeme hesabına ilişkin konsolide edilmiş bilgilerin çevrim içi platformlarda sunulması hizmeti eklendi.

“Sırada ileri tarihli ödemeler, düzenli tekrarlı ödemeler ve kart hareketleri var”

Bu tarihten itibaren ödemeler alanındaki Açık Bankacılık servisleri “Ödeme Hizmetleri Veri Paylaşım Servisleri” (ÖHVPS) olarak adlandırılmaya başladı.
Türkiye’de ÖHVPS stratejisinin, teknik ve operasyonel gerekliliklerin belirlenmesi amacıyla dünyanın en iyi uygulama örnekleri TCMB ve BKM iş birliğiyle incelendi.
Paydaşlarımızdan ve sektörden aldığımız geri bildirimler doğrultusunda katılımcıların hızlı şekilde entegre olabileceği, düşük maliyetli, etkin, verimli “BKM Geçit” altyapısı hayata geçirildi ve ortak ÖHVPS altyapısı olarak konumlandırıldı.
2020 yılının ikinci yarısında başladığımız çalışmalar sonucunda Türkiye’nin ödemeler alanındaki ÖHVPS API İlke ve Kuralları herkese açık olacak şekilde yayınlandı ve 1.5 yıl gibi kısa bir sürede, 1 Aralık 2022 itibarıyla üretim ortamında ilk Açık Bankacılık işlemi gerçekleştirildi.
Tüm bu süreçte BKM olarak ÖHVPS API İlke ve Kuralları’nın yazılması, katılımcıların ve katılımcı adaylarının bu ilke ve kurallara uyumunun sertifika edilmesi, müşteri deneyiminin oluşturulması gibi görevleri üstlendik.
Bugüne geldiğimizde ise ÖHVPS sistemine yeni özellikler eklenmesi konusunda çalışmaya son hız devam ediyoruz. Bu vesileyle 2024 yılı sonunda ileri tarihli ödemelerin, düzenli tekrarlı ödemelerin ve kart hareketlerinin ÖHVPS kapsamına alınacağını söyleyebilirim.
Şu anda Türkiye’de 21 katılımcı üretim ortamında Açık Bankacılık hizmeti sunuyor ve BKM Geçit üzerinden günde 10 milyondan fazla API çağrısı yapılıyor. Açık Bankacılık son kullanıcı için oldukça yeni bir ürün olmasına rağmen bugüne kadar yaklaşık 4 milyon adet hesap bilgisi rızası, 1 milyon adet ödeme emri rızası verildi.
2024 yılı sonunda katılımcı sayısının 100’lere yaklaşacağını, kullanımın da bu yönde artacağını öngörüyoruz.

Sisteme dahil olmak isteyenlerin yükümlülükleri

Ödeme hizmetleri veri paylaşım servisleri
sistemine dahil olmak için atılması gerekenler adımlar neler, paylaşır mısınız?
Açık Bankacılık kapsamında katılımcı statüleri “Hesap Hizmeti Sağlayıcı” (HHS) ve “Yetkili Ödeme Hizmeti Sağlayıcısı” (YÖS) olmak üzere ikiye ayrılıyor.
YÖS’ler de kendi içinde ikiye ayrılıp “Ödeme Emri Başlatma Hizmeti Sağlayıcısı” (ÖBHS) ve “Hesap Bilgisi Hizmeti Sağlayıcısı” (HBHS) olarak adlandırılıyor.
YÖS rolünde hizmet veren ya da vermek isteyen bir kuruluşun (banka lisansı yoksa) Açık Bankacılık sistemine dahil olabilmesi için TCMB’den ÖBHS ve HBHS lisansı alması zorunlu. Bu kapsamda ilgili kuruluşun sunmak istediği hizmete yönelik lisansı almak için TCMB’ye başvurması gerekiyor.
Bu kuruluşlar lisans süreci paralelinde BKM’ye başvurduğunda, TCMB’nin de onayıyla, katılımcı adayının BKM tarafından geliştirilmiş olan ÖHVPS simülatörlerini kullanabilmesine olanak sağlanıyor.
Kuruluşlar TCMB lisans sürecinde belli bir aşamayı geçtikten sonra BKM nezdinde ÖHVPS Teknik Sertifikasyon sürecini başlatabiliyor.
Kuruluşun TCMB nezdinde lisans alma sürecini devam ettirebilmesi için gerekli olan ve BKM’den resmi yazıyla alınan ÖHVPS – BKM Teknik Sertifikasyon Belgesi’nin TCMB’ye iletimiyle lisans alma süreci devam ediyor.
Lisans sürecini tamamlayan bir katılımcı, yine TCMB’nin onayıyla ÖHVPS üretim ortamına alınıyor.
HHS statüsündeki tüm katılımcıların da yine üretime geçmeden önce ÖHVPS Teknik Sertifikasyon sürecini tamamlaması gerektiğini hatırlatmak isterim.