Tweet akışı içerisinde belirtilen bilgiler aşağıdaki gibidir;

ABD’nin 16. büyük bankası Silicon Valley Bank (SVB)’ın, ardından Silvergate Capital ve Signature Bank’ın batışı hem ABD hem de dünyada endişe yarattı. Üç bankanın batış gerekçelerinde farklılıklar bulunmaktadır.

Silvergate Capital ve Signature Bank kripto piyasalarında yaşanan olumsuz gelişmelerden batarken, SVB’nin batışı risklerin yönetilememesinden kaynaklandı. SVB genellikle start-up şirketlere kredi veriyordu. 200 milyar $ varlığı ve 8.500’den fazla çalışanı bulunmaktaydı.

Bu şirketler pandemi döneminde artan yüksek kazançlarını SVB’de mevduat olarak yatırınca bankanın mevduatı büyük oranda arttı, 2022 başlarında 175 milyar $’a yaklaştı. SVB mevduatın önemli bölümünü geri ödenmeme riski sıfır olan ABD hazinesinin borçlanma araçlarına yatırdı.

Banka’nın 2020’de 30 milyar$ olan tahvil portföyü 2021 sonunda 130 milyar$’a ulaştı. O dönemlerde FED faizi sıfır ve ABD tahvil faizi % 2 düzeyindeydi. FED’in yüksek enflasyona önlem olarak 2022 Mart’ında başlattığı faiz artışı sonucunda faizler % 4,50-4,75’e kadar yükseldi.

Faiz artışı, SVB’nin tahvil portföyünün piyasa değerini düşürdü. Artan enflasyon nedeniyle start-up’ların maliyetleri yükseldi.Bu nedenle SVB’deki mevduatları çekmeye başladılar. SVB mevduat çekilişlerini karşılamak için tahvillerin bir kısmını zararına satmak zorunda kaldı.

8 Mart 2023’de SVB 21 milyar $’lık tahvilini, 1,8 milyar $ zararla elden çıkardığını açıkladı. Bu haber SVB hisselerinin % 60 düşmesine neden olurken piyasada olumsuz söylentilerin artmasına yol açtı. Sonrasında mevduat sahipleri panik halinde mevduatlarını çekmeye başladı.

Hızlı çekiliş talebi karşılanamadı.Banka iflas etti ve Federal Mevduat Sigortası Kurumu (FDIC) bankaya el koydu. Panik olmaması için FDIC mevduatın tamamını sigorta kapsamına aldığını açıkladı.SVB’nin batışı basite indirgenerek ABD’de faizlerin yükselmesine dayandırılabilir.

Asıl neden bankanın risk yönetimindeki başarısızlığı ile sektördeki denetim zaafiyetidir. Faiz oranlarının yükseleceğini FED Başkanı sürekli söylerken Banka’nın kaynaklarını tahvillere yatırması faiz oranı riskinin gerçekleşme olasılığını hiçe saymaktan başka birşey değildir.

Faiz riskinin gerçekleşmesi batmasını tetikledi. Diğer öngörülemeyen risk ise mevduat müşterilerindeki yoğunlaşma riskidir. Çünkü enflasyona bağlı maliyet artışı ile start-up müşterilerin likidite ihtiyacını karşılamak için mevduatlardan normalin üzerinde çekilişin olmasıdır.

Bankanın yoğunlaşma ve faiz oranı risklerine yönelik yanlış risk yönetimi tutumunun, denetim organlarınca da ciddiye alınmadığı görülmektedir. Oysa iki risk, denetim faaliyetlerinde mutlaka fark edilmeli ve müdahale ile risklerin birbirini tetiklemeden büyümesi önlenmeliydi.

Konuya ülkemiz açısından bakacak olursak önemli dersler çıkarılabilir Bankalar son bir yılda, çok düşük faiz oranlarından devlet tahvili almak zorunda bırakılmıştır. Seçimden sonra faizler yükseltilmek zorunda kalınırsa, uğrayabilecekleri zarar çok ciddi olabilecektir.

Tahvillerin değerinin düşmesinin yanısıra, tahviller yüksek faiz oranlı mevduatlarla finanse edilecek ve zarar edilecektir. Güven üzerine kurulu bankacılık sektöründe bir banka olumsuzluk yaşasa bile, sektörün geneline bulaşabilme olasılığının yüksek olduğu unutulmamalıdır.