Avrupa Birliği’nin (AB) resmi istatistik ofisi Eurostat, Avrupa’daki ortalama maaşları açıkladı. Buna göre, Kuzey ve Batı Avrupa ülkeleri en yüksek ortalama net kazançlara sahipken, Doğu ve Güney Avrupa ülkelerinde çok daha düşük rakamlar görülüyor.

İsviçre, bölgedeki diğer tüm ülkelerden önemli ölçüde daha yüksek olan 85,582 euro yıllık ortalama net kazanç ile listenin başını çekiyor.

Listenin en alt sırasında ise Türkiye, 8,968 euro ile en düşük ortalama yıllık net kazanç ile yer alıyor.

İsviçre’yi İzlanda ve Lüksemburg sırasıyla 53,885 euro ve 49,035 euro ortalama kazanç ile takip ederken, Norveç ve Hollanda da ise net kazanç 45,000 euronun üzerinde.

Veriler ne ifade ediyor?

Ortalama yıllık net kazançlar, brüt yıllık kazançlardan gelir vergileri ve sosyal güvenlik katkı payları çıkarılarak ve ardından aile ödenekleri eklenerek hesaplanıyor. Bekar ya da evli olmak ve bakmakla yükümlü olunan çocuk sayısı gibi farklı aile durumları da net kazançları etkiliyor.

AB içindeki ortalama net kazanç 28,217 euro olup karşılaştırma için bir ölçüt teşkil ediyor. Fransa (31,481 euro) ve İsveç (33,926 euro) gibi ülkeler AB ortalamasını biraz aşarken, İtalya (24,207 euro) ve İspanya (23,568 euro) gibi diğer ülkeler ortalamanın altında kalıyor.

Avrupa’nın en büyük ekonomileri arasında Almanya 38,086 euro ile en yüksek net kazanca sahipken, İngiltere için mevcut en son rakam 2019 yılına ait olduğundan doğrudan karşılaştırma yapmak zor olsa da, 35,783 euro ile İngiltere’nin tahmini konumuna ilişkin fikir yürütülebiliyor.

Peki, satın alma gücü?

Satın alma gücü standartlarına (PPS) göre ayarlama yapıldığında ise tablo biraz değişiyor. PPS, ülkeler arasındaki fiyat seviyesi farklılıklarını ayarlayan yapay bir para birimi.

İsviçre, bu alanda da 47,403 PPS ile en yüksek ülke olarak liste başındaki yerini koruyor.

İsviçre’nin ardından Hollanda ve Norveç de sırasıyla 38,856 PPS ve 36,288 PPS ile güçlü net kazançlar sergiliyor. Lüksemburg ve Avusturya ise 35,000 PPS’nin üzerinde raporlama yaparak ilk beşi tamamlıyor.

Çoğunlukla Kuzey ve Batı Avrupa’da yer alan bu ülkeler, güçlü ekonomileri, gelişmiş altyapıları ve elverişli iş kanunları sayesinde yüksek kazançlar elde ediyor.

Doğu ve Güney Avrupa’da net kazançlar daha düşük

Buna karşılık, Doğu ve Güney Avrupa’daki ülkelerde genellikle daha düşük ortalama net kazançlar bildiriliyor.

Örneğin, Slovakya 14,758 PPS ile en düşük ortalama yıllık net kazanca sahipken, Türkiye (2022), Letonya ve Bulgaristan da her biri 16,000 PPS’nin altında olmak üzere spektrumun alt ucunda yer alıyor.

Bu veriler, ekonomik kalkınma, işgücü piyasası koşulları ve hayat pahalılığı gibi çeşitli faktörlerden etkilenen kıta içindeki ekonomik farklılıkları vurguluyor.

Avrupa’nın en büyük ekonomileri arasında Almanya 34,914 PPS net kazanç ile öne çıkıyor. İngiltere için en son veriler 2019 yılına ait olmasına rağmen, 29,757 PPS bildiriyor ve bu da Avrupa içindeki rekabetçi konumunu gösteriyor.

Belçika, İrlanda ve İsveç gibi ülkeler de 30,000 PPS’yi aşan kazançlarıyla iyi bir performans sergiliyor. Bu istatistikler, bu bölgelerdeki ekonomik istikrarı ve daha yüksek yaşam standartlarını yansıtıyor.

Yukarıdaki grafik, bakmakla yükümlü olunan çocuk sayısı ve medeni durumun Avrupa genelinde net kazançları nasıl önemli ölçüde etkilediğini ortaya koyuyor. Bazı ülkelerin sıralamaları bu değişken koşullar altında değişse de genelde büyük ve ani değişiklikler gözlenmiyor.

Ücret şeffaflığı talep ediliyor

AB, 24 Nisan 2023 tarihinde kabul edilen yeni kurallar ile ücret şeffaflığını teşvik ediyor. Bu kurallar, şirketlerin maaş bilgilerini paylaşmasını ve yüzde 5’in üzerindeki cinsiyete dayalı ücret farklarını gidermesini gerektiriyor.

Ücret şeffaflığı, çalışanların eşit ücret haklarını kullanmalarına yardımcı olurken, cinsiyete dayalı ücret farkını kapatmayı amaçlıyor.