Ben de Yazdım, Celâl Bayar (3 cilt)

 

Cilt-I: Millî Mücadele’ye Gidiş

 

Cilt-II: Millî Mücadele’ye Gidiş – Millî Mücadele’ye Giriş

Cilt-III: Millî Mücadele’ye Giriş – Millî Mücadele

Celâl Bayar’ın, Mustafa Kemal Atatürk’ün ricası üzerine kaleme aldığı üç ciltlik kitabı Ben de Yazdım, Mütareke dönemini, Millî Mücadele’yi, Büyük Millet Meclisi’ni ve Hükümeti’ni, Cumhuriyet’in ilk devirlerini, Atatürk’ü ve devrimlerini bütün yönleriyle ele alıyor.

II. Büyük Millet Meclisi’ne İzmir milletvekili olarak giren ve Temmuz 1924’te bu görevinden istifa ederek Türkiye İş Bankası’nın kurulmasında önemli rol oynayan Bayar, 1932’ye kadar bankanın genel müdürlüğünü yaptı. Ben de Yazdım, İş Bankası’nın 100. kuruluş yıldönümüne özel olarak yeniden basımıyla okuyuculara sunuluyor.

“Atatürk’ün mutad sofrasında bulunuyordum. O akşam davetlilerin sayısı azdı. Ancak beş altı arkadaştık. Büyük adam hayatından bahsediyordu. Biz de vecd içinde kendisini dinliyorduk. Birden sustu, hepimizi ayrı ayrı süzdü. ‘Arkadaşlar, beni ilk gördüğünüz zaman hakkımda nasıl bir fikir edindiniz, anlatır mısınız?’ dedi ve bakışlarını benim üzerimde topladı. Anladım ki, önce benim konuşmamı istiyordu.”

Celâl Bayar, o akşam, Millî Mücadele’nin ilk yıllarında Atatürk’le tanışmalarını, Atatürk’ün kendisinde bıraktığı ilk tesiri samimiyetle kısaca anlatır ve şöyle devam eder: “İçimden gelen samimi ve gerçek sözlerim, çelik gibi sağlam bir iradeye sahip olan büyük adamın tevazu duygusuna dokunmuş olmalı ki hafif bir sesle ve çekingen bir edâ ile sordu:

Bunları yazdınız mı?

Hayır.

Rica ederim, yazınız.

O zaman bu, benim için bir emirdi. Nur içinde yatsın, irtihalinden sonra bir vasiyet olmuştu. Bunun içindir ki bu kitabı yazmaya başladım ve Ben de Yazdım adını verdim.”
Erzurum’dan Ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber, Mazhar Müfit Kansu

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün yakın çalışma arkadaşlarından Mazhar Müfit Kansu’nun, Mustafa Kemal Paşa’nın Anadolu’ya geçtiği 1919 yılından 1920 yılının ikinci yarısına kadar tuttuğu notlarla Cumhuriyet’in ilanını takip eden günlere dair izlenimleri, 4 Mart-8 Kasım 1948 tarihleri arasında Son Telgraf gazetesinde tefrika edilmişti.

Kitap, Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Savaşı’ndaki son günlerinden başlayarak Mustafa Kemal ile ilk karşılaşma, Erzurum ve Sivas kongreleri, Mustafa Kemal’in Ankara’ya gelişi, Büyük Millet Meclisi’nin açılışı ve Cumhuriyet’in ilanı ana başlıklarında Mazhar Müfit Bey’in kayıt altına aldığı belge, görüşme ve tanıklıklarla birlikte kendi hatıralarını kapsıyor.

“Erzurum’un İstanbul kapısı muazzam bir kalabalıktan görünmez hale gelmişti. Bir bando ve ihtiram müfrezesi resmi selamı ifa etmek üzere vaziyet almıştı. Ve diyebilirim ki, mübalağasız Erzurum’un bütün halkı da Mustafa Kemal’i bir milli sır ve şuurun sezişleri içinde karşılamaya dökülmüştü. Kendisini ilk defa tanıdığım gibi ilk defa da dinliyordum. Hal ve hareketleri gibi dinamik, gür, çınlayan bir sesi vardı. Kısa görüşmesini bitirirken, ‘Vatanı tazyiki altında tutan felaket ve musibetleri behemehal bertaraf edeceğiz,’ diyor ve sesi bu yolda en kesin ve vazıh bir iradenin taşışına sembollük ediyordu.”

Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar, Gürbüz D. Tüfekçi (der.)

Gürbüz D. Tüfekçi’nin derlediği Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün entelektüel kimliğinin izini sürmek için önemli bir kaynak niteliği taşıyor. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından 1983 ve 1985’te iki cilt olarak basılmış olan bu çalışmanın yeni baskısı, Tüfekçi’nin Özel İşaretleri, Uyarıları ve Düştüğü Notlar ile Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar: Eski ve Yeni Yazılı Türkçe Kitaplar ve Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar: Yabancı Dillerdeki Kitaplar çalışmalarından bir seçki olarak hazırlandı.

Asıl nüshaları Anıtkabir’deki Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi özel arşivinde bulunan Fransızca ve eski harfli Türkçe kitaplardan günümüz teknolojisiyle görüntüsü alınan sayfalar, yeni çevirileriyle bir araya getirildi. Atatürk’ün kitaplarda dikkatini çeken bölümlere düştüğü notlar, özel işaretler ve uyarılar dipnotlar halinde kitaba konuldu. Bu yeni edisyona Prof. Dr. Afet İnan, Prof. Dr. Zafer Toprak, Sadi Borak ve Atatürk’ün kütüphanecisi Nuri Ulusu’nun Gazi’nin kitaplığıyla ilgili yazılarından bölümler de eklendi.