Türkiye bir yandan ürününü satamayan, maliyetler altında ezilen çiftçilerin üst üste düzenlediği eylemlere sahne olurken, bir yandan da durdurulamayan gıda fiyatları ile gündemden düşmüyor. Çiftçi ürününü satamamaktan, dar gelirli fiyatların pahalılığından dertli. Bazı üreticiler maliyetini dahi karşılayamayan domatesi, karpuzu, kavunu tarlada çürümeye terk etmek zorunda kaldı.

ÜRETİCİ ZARAR ETTİ

Oysa marketlerde bu yaz meyvenin, sebzenin fiyatı düşmedi. Tarlada 4 liraya satılan patatesin kilogram fiyatı, Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin verilerine göre temmuz ayında marketlerde 14.88 liraya çıktı. Mutfağın vazgeçilmezlerinden kuru soğanın kilogram fiyatı tarlada 2 lira, markette ise 17.10 lira. Ankara’nın Şereflikoçhisar ilçesinde soğan üreten Muzaffer Çelik anlattıkları ile çiftçilerin sorunlarını özetlemişti. 5 milyon TL’lik masraf yaptığını, 3-4 milyonluk zararı olduğunu belirten Çelik, tepkisini “Çiftçinin anası da babası da dedesi de yedi sülalesi de ağlıyor” cümlesi ile dile getirmişti.

16 LİRADAN 40 LİRAYA

Tarlada kilogramı 5 TL’ye satılan Çanakkale domatesinin fiyatı ise İstanbul’daki marketlerde 40 TL’ye kadar çıkıyor. Bursa Karacabey Ziraat Odası 2. Başkanı Ramazan Düzen “Köy kahvesinde bir bardak çay içebilmek için 5 kilogram domates satmak zorundayız” diyerek yanlış tarım politikalarının sonuçlarına dikkat çekmişti. Öte yandan patlıcan da bu yıl tarlada kalan ürünler arasında yer aldı. Üreticide 10 lira olan patlıcanın kilogram fiyatı ise temmuzda marketlerde 30 liraya yaklaştı. Üreticide ortalama 16 lira olan sivri biberin kilogram fiyatı ise markette 40 liraya çıktı.

Tarlada 1 lira, maliyeti 5 lira

Türkiye genelinde 4 milyon tona yakın karpuz üretildiği belirtiliyor. Ancak karpuz, kavun tarlada kalıyor, üretici emeğinin karşılığını alamıyor. Tarlada 1 liraya kadar düşen karpuzun kilogramı ise büyük kentlerde 10 TL’ye satılıyor. Karpuzun kilogram maliyeti ise 5 lirayı buluyor. Katlanan gübre mazot ve ilaç fiyatları ile işçi ve nakliye giderlerini karşılamayan üretici ise karpuzu toplamayı bırakmak zorunda kaldı. Böylece yazın bitmesine kısa süre kala Türkiye’deki çoğu eve henüz karpuz girmemişken, zarar eden çiftçinin ürünü de tarlada kaldı. Hülya Keskin Oruçoğlu/sozcu