ABD’li kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s tarihinde ilk kez Türkiye’nin kredi notunu 2 kademe birden yükseltti. Not artışı beklenen bir hamle olurken, notun 2 kademe birden yükseltilmesi olumlu bir sürpriz oldu.

Moody’s not artırımı değerlendirmesinde de Türkiye ekonomisi için pozitif bir tablo çizerken, ekonomistler ne dedi?

Bir süredir beklenen not artırımı gece geç saatlerde gelse de uzmanların sosyal medyada paylaşımları da yoğun oldu.

Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp, X’te yaptığı yorumda, karar metnindeki önemli bir husus olan “maaş zamlarına” dikkat çekti. İşte, 4 maddede Demiralp’in maaş zamları ve beklenen enflasyon üzerinden değerlendirmeleri:

“Moody’s karar metninde muğlak kalan önemli hususlar var.

 

1) 2024 sonu enflasyon beklentisi %45 altı, 2025 sonu enflasyon beklentisi %30 olarak ifade edilmiş (Buraya kadar sorun yok, bizim yaptığımız hesaplamalar da benzer rakamlar veriyor).

2) Ücret ayarlamalarının beklenen enflasyona göre yapılması gerektiğinin altı çizilmiş.  Peki ücret artışları hangi beklentiye göre yapılacak? Kendi tahminleri olan (ve piyasa katılımcılarının ortalamasını da temsil eden) %30 civarında mı, bunun yarısı kadar olan %14’luk TCMB beklentilerine göre mi, yoksa bunun kabaca üç katı olan hanehalkı beklentilerine göre mi?

3) Muhtemelen kastedilen TCMB’nin enflasyon beklentisi.  Eğer öyleyse Moody’s kendi inanmadığı TCMB enflasyon tahminine göre bir maaş düzenlemesi yapılmasını mı öneriyor? Bu durumda TCMB beklentilerinde yıl içinde yapılan yukarı yönlü revizyonlar ne olacak?

4) Enflasyonu çıpalamak için enflasyon hedefine göre ücret artışı yapmak teoride doğrudur. Ancak bunun ücretli kesimi mağdur etmemesi için verilen hedefin gerçekleşiyor olması gerekir.”

Bilkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ali Hakan Kara, “Moody’s tarihimizde ilk kez iki not artırımı birden yaptı.” Diyerek paylaştığı grafikle alıntılayarak karara yönelik beklentilerini ve değerlendirmelerini de şu şekilde açıkladı:

“Zafer çığlıkları atacak bir durum yok, maçta 5-0 yenikken, 5-2 yapmaya benziyor. Sabırla hücuma devam etmeli ve bu arada gol yememeliyiz.

İki kademe not artırımı Pazartesi borsayı ve diğer varlık fiyatlarını olumlu etkiler. Daha da önemlisi, bu gelişme sermaye girişlerinin kalitesini destekleyecektir.”

Ekonomi gazetesi yazarlarından Topkapı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Emre Alkin, kısa bir değerlendirmede bulundu:

“Moody’s, S&P ve Fitch ‘in Türkiye için kredi notları dün itibarıyla eşitlenmiş oldu. Böylece iki kademe yükselip “yatırım yapılabilir” seviyenin 4 kademe altına çıktık.”

Doç. Dr. Orhan Karaca, not artırımı değerlendirmesinde, yakın geçmişte not indirimlerine nelerin neden olduğu sorguladı:

“Moody’s’in not artışıyla 3 kuruluştan aldığımız notlar 2020’deki seviyesine geri döndü. Ama şimdi gelir dağılımı daha bozuk ve yoksulluğun daha yaygın olduğu bir ülkemiz var. Üstelik kredi notumuz hala yatırım yapılabilir seviyenin çok altında. Bu macerayı niye yaşadık acaba?”

Virtus Glocal Danışmanlık kurucusu, Ekonomist Dr. İnanç Sözer de Moody’s tarafından yapılan not artışı için “uçurumun kenarından dönmek” tabirini kullanırken, açıklamadaki ifadelerin oldukça pozitif olduğunu da şu ifadelerle belirtti:

“Türkiye ekonomisinde tarihte ilk defa 2 basamak not artırımı: Kusursuz Dengesizlik döneminden rasyonelleşmeye geçiş veya uçurumun kenarından dönmek bu olsa gerek! Dahası not görünümü pozitifte tutularak, negatif neredeyse hiçbir yorum içermeden bir dizi övgüler/olumlu yorumlar içeren oldukça “+” bir açıklama…”